فاطمی

- تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی در کلام امام خمینی رحمه الله 
«با ایجاد صنایع بنیادی مادر، توسعه کالاهای مصرفی صنعتی نیز به شکلی توأم با آن پیشرفت می‌کند که منافع مصرف کنندگان ایران را مقدم بر هر چیز حفظ خواهد کرد». [۳]
———-
[۳]: همان، ص۱۵۷.

 - تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی در کلام امام خمینی رحمه الله 
«ما برای صنعتی شدن کشور تلاش می‌کنیم ولکن نه صنعت مونتاژ که هم کشور را هر چه بیشتر به اجانب وابسته کرده است و هم اکثریت فقیر و محروم را در خدمت مشتی ثروت اندوز متجاوز قرار داده است». [۲]
———-
[۲]: صحیفه امام ، ج۳، ص۹۲.

تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی در کلام امام خمینی رحمه الله 
«… ما خواستار یک صنعت ملی و مستقل هستیم که در اقتصاد مملکت ادغام شود و همراه با کشاورزی در خدمت مردم قرار گیرد، نه یک صنعت وابسته به خارج بر اساس مونتاژ». [۱]
———-
[۱]: صحیفه امام ، ج۲، ص۴۴.

- تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی در کلام امام خمینی رحمه الله علیه 
«حکومت اسلامی و خواست ملت ما برای همین است که نفوذ غرب و همه کشورها را در ایران از بین ببرد». [۴]
———-
[۴]: همان، ج۳، ص۸۹.

 - تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی در کلام امام خمینی رحمه الله 
«خداوند تعالی این روحیه مقدس سربازی و فداکاری را در کلیه کارگزاران و کارمندان و متخصصان تا رسیدن به استقلال و خودکفایی کامل حفظ فرماید». [۳]
———-
[۳]: صحیفه امام ، ج۲۱، ص۷۲.

- تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی در کلام امام خمینی رحمه الله 
«ما نه چاه‌های نفت را می‌بندیم و نه درهای مملکت را به روی خود می‌بندیم و نه کشور را به بازار مصرف هرچه که غرب می‌سازد و می‌خواهد به ما تحمیل کند، تبدیل می‌کنیم.
ما از نفت استفاده خواهیم کرد، ولی دلیلی ندارد که همیشه صادرکننده آن باشیم.
ما چیزی را که نداریم و به آن نیاز داریم، از خارج می‌خریم، ولی چرا خود، تولیدکننده مایحتاج خود نباشیم؟
سیاست ما همیشه بر مبنای حفظ آزادی و استقلال و حفظ منافع مردم است که این اصل را هرگز فدای چیزی نمی کنیم… ». [۲]
———-
[۲]: صحیفه امام ، ج۳، ص۴۹.

 - تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی در کلام امام خمینی رحمه الله 
«کشور ما همه چیز دارد. کشور ما یک کشور غنی ای است که مخازن زیرزمینی بسیار دارد، بیشتر از آن مقداری که احتیاج دارد». [۱]
———-
[۱]: صحیفه امام ، ج۵، ص۲۸۱.

 - تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی در کلام امام خمینی رحمه الله 
«ایران امکانات و ظرفیت‌های مختلف و فراوانی برای رشد اقتصادی دارد که اگر نفت هم نباشد، بتواند به رشد خود و از بین بردن فقر نایل شود». [۵]
———-
[۵]:صح، ج۴، ص۱۹۱.

ف

تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی در کلام امام خمینی رحمه الله 
«مملکت ما یک مملکتی است که می‌تواند صادرکننده باشد. زمین دارد، آب دارد، همه چیز دارد. مخازن همه جور دارد و ما می‌توانیم در این امور صادرکننده باشیم. ما باید صادرکننده باشیم. ما نباید دستمان دراز باشد به پیش غیر که به ما گندم بدهید، جو بدهید. در صورتی که مملکت ما باید صادر کند». [۴]
———-
[۴]: همان، ج۱۰، ص 71.

 - تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی در کلام امام خمینی رحمه الله 
«جهاد کشاورزها این است که کشاورزی شان را تقویت کنند… اگر ابرقدرت‌ها فردا منع کردند همه کشورها را که به ما گندم ندهند، خودمان داشته باشیم». [۳]
———-
[۳]: صحیفه امام ، ج۱۳، ص۱۶۱.

 - تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی در کلام امام خمینی رحمه الله 
«باید مردم سعی کنند که آب‌ها به هدر نرود و از زمین‌ها استفاده کنند و در بخش کشاورزی و صنایع کوچک فعال باشند». [۲]

———-
[۲]: صحیفه امام ، ص۵۰.

تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی در کلام امام خمینی رحمه الله 
«مسئله کشاورزی در کشور ما در رأس امور است. بحمدالله مملکت از نظر منابع طبیعی همه چیزش
خوب است، آب و زمین خوب دارد و مردمش آگاه و در فکر کشاورزی هستند. دولت باید آنها را تشویق و تقویت بنماید و امکانات لازم را در اختیار آنها بگذارد». [۱]
———-
[۱]: صحیفه امام، ج۱۷، ص۱۰۱.

- تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی در کلام امام خمینی رحمه الله 
«امر کشاورزی در کشور ما از اهم امور است و هدایت و اجرای آن به وجه صحیح اساس اقتصاد کشور است». [۶]
———-
[۶]: همان، ج۱۴، ص۱۵۸.

- تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی در کلام امام خمینی رحمه الله 
«آنچه در زمینه اقتصادی مورد نظر ماست، جلوگیری از غارت منابع ملت ماست، نه قطع رابطه اقتصادی با کشورهای جهان». [۵]
———-
[۵]: همان، ج۴، ص۸.

 - تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی در کلام امام خمینی رحمه الله 
«احتیاج به دشمن، دردناک است. ما محتاج باشیم… در گندم مان، در برنج مان، در سایر غذاهامان به دشمن‌های خودمان مثل امریکا، این امر دردناکی است که باید ملت ما این امر را طوری کنند که ان شاءالله خودکفا شویم». [۴]
———-
[۴]: صحیفه نور، ج۱۲، ص۶۵.

- تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی در کلام امام خمینی رحمه الله
«باید کاری کنیم که زاید بر خودکفا باشیم. کشور ما یک کشوری است که می‌تواند بیش از احتیاج خودش تولید داشته باشد و صادر کند». [۳]
———-
[۳]: مقالات اولین کنگره بررسی اندیشه‌های اقتصادی امام خمینی=، ص۱۷۷.

- تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی در کلام امام خمینی رحمه الله 
«یکی از مسائل مهم ما مسئله اقتصاد است ما باید سعی کنیم که از حیث اقتصاد، قوی و بدون وابستگی باشیم». [۲]
———-
[۲]: صحیفه نور، ج۱۷،ص50.

- تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی در کلام امام خمینی رحمه الله 
«… یک مملکت مستقل باشیم، نه یک مملکتی که همه چیز آن در دست دیگران است». [۱]
———-
[۱]:صحیفه امام، ج 5، ص98.

 - تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی در کلام امام خمینی رحمه الله 
«من با اطمینان می‌گویم اسلام، ابرقدرت‌ها را به خاک مذلت می‌نشاند. اسلام، موانع بزرگ داخل و خارج محدوده خود را یکی پس از دیگری برطرف و سنگرهای کلیدی جهان را فتح خواهد کرد». [۴]
———-
[۴]: همان، ج۲۰، ص۱۱۸.

تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی در کلام امام خمینی رحمه الله 
«ما می‌خواهیم مخازن مملکت ما از خودش باشد، ما می‌خواهیم در این مملکت خودمان کار بکنیم و خودمان نتیجه کار را ببریم». [۳]
———-
[۳]: صحیفه امام ، ج۱۱، ص۲۱۳.

- تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی در کلام امام خمینی رحمه الله 
«افزایش ثروت ملی و تلاش و کوشش برای ازدیاد تولید و تمام برنامه ریزی‌های اقتصادی برای این است که در جامعه عدالت و قسط پیاده شود و مردم از تبعات و سیئات نابرابری‌ها و تبعیض‌های کمرشکن و خانمان سوز رهایی پیدا کنند.
… مادامی که از عدالت اجتماعی اثری دیده نشده است و مردم از نابرابری ها[ی] توزیع و تولید رنج می‌برند و جامعه به صورت قطب بندی شده اداره می‌شود، اقتصاد اسلامی لباس عمل نپوشیده است». [۲]
———-
[۲]: صحیفه امام ، ج۲۰، ص۱۴۰.

تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی در کلام امام خمینی رحمه الله 
«وقتی این احساس پیدا شد در یک ملتی که من خودم باید هر چیز می‌خواهم تهیه کنم، دیگران به من نمی دهند، این احساس اگر پیدا شد، مغزها به راه می‌افتد و متخصص پیدا می‌شود در هر رشته ای و بازوهایی که هر عملی رامی توانند انجام بدهند به کار می‌افتند؛ کشاورزی را خودشان درست می‌کنند، کارخانه‌ها را خودشان راه می‌اندازند». [۱]
———-
[۱]: همان.

 - تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی در کلام امام خمینی رحمه الله 
«وقتی که یک ملتی دید که خارج همه چیزش را دارد اداره می‌کند و دیگر احتیاجی ندارد، این به فکر نمی افتد که خودش احتیاجش را رفع کند. اگر ما جدیت نکنیم برای کشاورزی مان، جدیت نکنیم برای صنعت نفتمان، جدیت نکنیم برای کارخانه‌های خودمان، از بین خواهیم رفت». [۵]
———-
[۵]: ۸همان، ج۱۴، ص۱۵۱.

تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی در کلام امام خمینی رحمه الله 
«همه باید دست به دست هم بدهیم تا ریشه فقر و استضعاف را برکنیم». [۴]
———-
[۴]: همان، ج۵. ص۲۷۴.

تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی در کلام امام خمینی رحمه الله 
«ایران اسلامی از نظر اقتصادی به صورتی رشد نماید که بازارهای جهان را از آن خود کند». [۲]
«باید… کشاورزی توسعه بگیرد». [۳]
———-
[۲]: همان، ج۲۱، ص۴۷.

[۳]: همان، ج۱۱، ص۹۱.

تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی در کلام امام خمینی رحمه الله 
«امروز همه، همه چیز را بر روی ما بسته اند و این خود نعمتی برای ما بوده است. وقتی همه درها بسته شد و فکرها باز، می‌بینید که فعالیت‌ها آغاز شد و همه جا کانون فعالیت است». [۱]

———-
[۱]: همان، ص۱۶۲.

تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی در کلام امام خمینی رحمه الله - صفحه 
«تحریم اقتصادی برای شما یک تحفه آسمانی بود که فکرهای متفکران ما را به راه انداخت و بحمدالله به خودکفایی می‌روند». [۳]
———-
[۳]: همان، ج۱۶، ص۱۶۶.

 - تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی در کلام امام خمینی رحمه الله
«وقتی محاصره اقتصادی بشود، افکار همه مردم توجه به این پیدا می‌کند که ما باید خودکفا باشیم و متخصصین ما مشغول می‌شوند و افکار خودشان را به راه می‌اندازند و قدرت خودشان را به راه می‌اندازند». [۲]
———-
[۲]: صحیفه نور، ج۱۶، ص۷۵.

تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی در کلام امام خمینی رحمه الله
* تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی در کلام امام خمینی رحمه الله
«این محاصره اقتصادی را که خیلی از آن می‌ترسند، من یک هدیه ای می‌دانم برای کشور خودمان؛ برای اینکه محاصره اقتصادی معنی اش این است که مایحتاج ما را به ما نمی دهند. وقتی که مایحتاج را به ما ندادند، خودمان می‌رویم دنبالش». [۱]
———-
[۱]: صحیفه نور، ج۱۴، صص۷۷ و ۷۸.

سرمایه زمینه فساد
- امام علی امیرالمومنین علیه السلام: أَلْمالُ مادَّۀُ ألشَّهَواتِ [۱] ؛ مال و سرمایه، زمینه شهوترانی‌ها است.
توضیح:
مال و سرمایه اگر از راه حلال و مشروع کسب نشود و در اختیار اشخاص دنیا طلب یا بی ایمان قرار گیرد، موجب بسیاری از مفاسد و شهوترانی‌ها می‌گردد.
نمونه بارز آن، شهوترانی‌ها و هوسرانی‌های اشخاص رفاه طلب یا سرمایه داران بی دین می‌باشد.
ص: ۶۲
———-
[۱]: [۱]. نهج البلاغه، حکمت ۵۸، بحارالانوار، ج ۷۸، ص ۱۴.

بدترین سرمایه
- امام علی امیرالمومنین علیه السلام: شَرُّ الأمْوالِ مالَمْ یَخْرُجْ مِنْهُ حَقُّ اللهِ [۱] ؛ بدترین اموال، سرمایه و مالی است که حق خدا (زکات، خمس، حج و… ) از آن خارج نشود.
توضیح
اموال و سرمایه‌هایی که از راه تولید مشروع به دست می‌آید باید حق خدا از آن پرداخت شود و چنین نیست که هر چه از راه تولید و غیر آن به دست می‌آید مالِ صاحب آن باشد.
———-
[۱]: [۱]. غرر الحکم، معجم الفاظ غرر، واژۀ «مَوَل».

نهی از تباهی سرمایه

- امام رضا علیه السلام: اِنَّ اللهَ یُبغِضُ… وَ إضاعَۀَ ألْمالِ… [۱] ؛ همانا خداوند، تباه کردن مال را مبغوض داشته و نمی پسندد.
توضیح
از سرمایه‌ها و دارایی‌های خصوصی و عمومی باید کمال بهره برداری در بخش تولید بشود و روا نیست که اموال ضایع و تباه شوند.
———-
[۱]: [۱]. تحف العقول، ص ۳۲۶.

سوء مدیریت در تولید
- امام صادق علیه السلام: إِنَّ مِنْ فَنَاءِ الْإِسْلَامِ وَ فَنَاءِ الْمُسْلِمِینَ أَنْ تَصِیرَ الْأَمْوَالُ فِی أَیْدِی مَنْ لَا یَعْرِفُ فِیهَا الْحَقَّ وَ لَا یَصْنَعُ فِیهَا الْمَعْرُوفَ [۱] ؛ قرار گرفتن امر تولید و اقتصاد در دست اشخاص جاهل و ناآگاه به حقوق خدا و مردم و بهره نگرفتن از دارایی‌ها برای احسان و نیکی به دیگران، سبب آسیب دیدن و نابودی اسلام و مسلمانان می‌شود.
توضیح
بزرگترین آفت برای سرمایه‌ها و تولیدات داخلی، سوء مدیریت از سوی اشخاص یا کارگزاران جاهل است. افراد یا کارگزارانی که از محصولات تولیدی و اموال به شکل شایسته استفاده نمی کنند و حقوق خدا و مردم را در آنها مدنظر قرار نمی دهند. باعث سستی اساس اسلام و مسلمانان می‌شوند.
———-
[۱]: [۱]. وسائل الشیعۀ، ج ۱۶، ص ۲۸۵.

رعایت حقوق در تولید و سرمایه
۳۶- امام صادق علیه السلام: إِنَّ مِنْ بَقَاءِ الْمُسْلِمِینَ وَ بَقَاءِ الْإِسْلَامِ أَنْ تَصِیرَ الْأَمْوَالُ عِنْدَ مَنْ یَعْرِفُ فِیهَا الْحَقَّ وَ یَصْنَعُ فِیهَا الْمَعْرُوفَ [۱] ؛ از عوامل بقای اسلام و مسلمانان، این است که سرمایه‌ها و دارایی‌ها در اختیار اشخاص آگاه به حقوق خدا و مردم و نیکوکاران قرار گیرد.
توضیح
سرمایه‌ها و اموال حاصل از تولیدات داخلی، در صورتی سبب بقا و تقویت اسلام و جامعه ایمانی می‌شود که اشخاص صاحب اختیار و مدیران مسئول حقوق خدا و مردم را مدنظر قرار داده و از درآمدها در راه نیکی به دیگران استفاده کنند.
———-
[۱]: [۱]. وسائل الشیعۀ، ج ۱۶، ص ۲۸۵.

آزادی انسان
۳۴- امام صادق علیه السلام: أِنَّ أَمِیرَالْمُؤْمِنِینَ علیه السلام أَعْتَقَ أَلْفَ مَمْلُوکٍ مِنْ کَدِّ یَدِهِ؛ [۱] امیرمؤمنان علیه السلام هزار بنده را از درآمد و دسترنج خود آزاد ساخت.
———-
[۱]: [۱]. وسائل الشیعه، ج ۱۷، ص ۳۷.

حسن مدیریت در تولید
۳۵- امام علی امیرالمومنین: إذا اَرادَ اللهُ بِعَبْدٍ خَیْراً ألْهَمَهُ الْاِقتِصادَ وَ حُسْنَ التَّدِْبیرِ وَ جَنَّبَهُ سُؤَالتَّدبیرِ وَ ألاِْسْرافَ [۱] ؛ خداوند هرگاه خیر بنده ای را بخواهد صرفه جویی و حسن تدبیر به او الهام کرده و او را از سوء مدیریت و اسراف باز می‌دارد.
توضیح
از عوامل مهم در رشد تولید داخلی، حسن مدیریت و پرهیز از اسراف در هزینه‌ها و مصرف
———-
[۱]: [۱]. غرر الحکم، ص ۱۴۲.

آزادی انسان
۳۴- امام صادق علیه السلام: أِنَّ أَمِیرَالْمُؤْمِنِینَ علیه السلام أَعْتَقَ أَلْفَ مَمْلُوکٍ مِنْ کَدِّ یَدِهِ؛ [۱] امیرمؤمنان علیه السلام هزار بنده را از درآمد و دسترنج خود آزاد ساخت.
———-
[۱]: [۱]. وسائل الشیعه، ج ۱۷، ص ۳۷.

نفی تجاوز با توانگری

- امام صادق علیه السلام: غِنًی یَحْجُزُکَ عَنِ الظُّلْمِ خَیْرٌ مِنْ فَقْرٍ یَحْمِلُکَ عَلَی الْإِثْمِ؛ [۱] توانگری مالی که انسان را از تجاوز به حق دیگران باز دارد، بهتر از فقری است که آدمی را وادار به گناه نماید.
توضیح
تولید و تحصیل سرمایه، سبب مصونیت اشخاص و جامعه از بسیاری مفاسد (دزدی، اعتیاد و… ) و تجاوزهای مالی می‌شود.
———-
[۱]: [۱]. الکافی، ج ۵، ص ۷۲.

تمکن مالی و کسب تقوا

- امام صادق علیه السلام عَنْ رَسُولِ اللَّهِ۶: نِعْمَ الْعَوْنُ عَلَی تَقْوَی اللَّهِ الْغِنَی [۱] ؛ امام صادق علیه السلام از رسول خدا۹ نقل می‌کند: بی نیازی و برخورداری از ثروت پایه خوبی برای صعود به سوی تقوا می‌باشد.
توضیح
مسلمانان در صورت تولید وتمکن مالی، باید با سرمایه اقتصادی خود بنیاد معنویت و تقوای الهی را در خود، خانواده و جامعه اسلامی استوار سازند و از اسراف و رفاه طلبی پرهیز نمایند.
———-
[۱]: [۱]. وسائل الشیعۀ، ج ۱۷، ص ۲۹.

سرمایه برای حفظ آبرو
۳۱- امام صادق علیه السلام: لاخَیْرَ فیمَن لایُحِبُّ المالَ مِنْ حَلالٍ فَیَکُفَّ بِه وَجْهَهُ وَ یَقْضِیَ بِه دِیْنَهُ وَ یَصِلُ بِهِ رَحِمَهُ [۱] ؛ در کسی که برای حفظ آبرو، پرداخت بدهکاری‌ها و پیوند با خویشاوندان خود علاقه به گردآوری مال حلال ندارد، خیری هم وجود ندارد.
توضیح
هدف از تولید و علاقه به مال نباید ثروت اندوزی و بخل ورزی باشد، بلکه باید نیکی به دیگران، ادای دُیون الهی و مردم و حفظ عزّت و آبرو مدنظر قرار گیرد.
ص: ۵۳
———-
[۱]: [۱]. فروع کافی، ج ۵، ص ۷۲؛  ج ۱۷، ص ۳۳.

فقر زدایی با افزایش تولید
امام علی امیرالمومنین علیه السلام: أللهَ أللهَ فیِ الفُقَراءِ وَ المَساکینَ فَشارِکُوهُمْ فی مَعایشِکُمْ [۱] ؛ خداوند را در نظر بگیرید در رابطه با فقیران و مستمندان و آنان را در معیشت خود شریک سازید.
توضیح
یکی از اهداف مهم تولید، باید فقرزدایی از تهیدستان و اقشار محروم جامعه باشد و در این امر کارگزاران حکومت و آحاد تولیدکنندگان و اشخاص متمکن مسؤول اند.
———-
[۱]: [۱]. تحف العقول، ص140

طالب دنیا یا آخرت
قَالَ رَجُلٌ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام وَ اللَّّهِ إِنَّا لَنَطْلُبُ الدُّنْیَا وَ نُحِبُّ أَنْ نُؤْتَاهَاْ فَقَالَ: تُحِبُّ أَنْ تَصْنَعَ بِهَا مَا ذَا؟ قَالَ أَعُودُ بِهَا عَلَی نَفْسِی وَ عِیَالِی وَ أَصِلُ بِهَا وَ أَتَصَدَّقُ بِهَا وَ أَحُجُّ وَ أَعْتَمِرُ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ علیه السلاملَیْسَ هَذَا طَلَبَ الدُّنْیَا هَذَا طَلَبُ الْآخِرَةِ؛ [۱]
شخصی به امام صادق علیه السلام عرض کرد: «به خدا سوگند که ما طالب دنیا بوده و برای رسیدن به آن علاقه داریم. » حضرت فرمود: «علاقه داری که با اموال دنیوی چه کنی؟ » آن شخص گفت: «از آنها خود و خانواده‌ام استفاده کنیم، به دیگران بخشیده و صدقه می‌دهم و با آنها حج و عمره می‌روم. » امام علیه السلام فرمود: «این دنیا طلبی نیست، بلکه آخرت طلبی است. »
توضیح
یکی از اهداف تولید داخلی و تحصیل سرمایه، گره گشایی ازکارهای دیگران، صله رحم و توشه گرفتن از درآمدهای افزوده برای سرمایه گذاری در امور اخروی است.
ص: ۵۱
———-
[۱]: [۱]. وسائل الشیعۀ، ج ۱۷، ص ۳۴.

هزینه با نگاه به آینده
۲۸- امام علی علیه السلام: اِنَّما لَکَ مِنْ مالِکَ ما قَدَّمْتَهُ لِآخِرَتِکَ وَ ما أَخَّرْتَهُ فَلِلْوارِثِ [۱] ؛ از مال انسان آنچه در راه تحصیل آخرت هزینه می‌گردد، باقی می‌ماند و آنچه نگهداری می‌شود از آنِ وارث است.
———-
[۱]: [۱]. غرر الحکم، معجم الفاظ غرر واژۀ «ورث».

هدف تولید، عبادت
رسول خدا صلی الله علیه و آله: فَلَوْ لَا الْخُبْزُ مَا صَلَّیْنَا وَ لَا صُمْنَا وَ لَا أَدَّیْنَا فَرَائِضَ رَبِّنَا عَزَّوَجلَّ [۱] ؛ اگر نان (و مواد غذایی) نبود ما برای انجام نماز، روزه و واجبات الهی توان نداشتیم.
توضیح
تولید مواد غذایی، نقش اساسی در توان بخشیدن به انسان‌های خداپرست و مؤمن برای ایفا وظیفه بندگی دارد. اگر جامعه اسلامی در اثر سستی یا سوء مدیریت نتواند محصولات غذایی خود را با تولید داخلی تامین نماید، در انجام عبادات و تکالیف الهی هم ناتوان خواهد شد.
———-
[۱]: [۱]. الکافی، ج ۵، ص ۷۳ و ج ۶، ص ۲۸۷.

پرهیز از حرامخواری
۲۶- امام صادق علیه السلام: إنَّ الله عَزَّوجَلَّ خَلَقَ الْخَلْقَ وَ خَلَقَ مَعَهُم أرْزاقَهُم حَلالاً، فَمَنْ تَناوَلَ شَیئاً مِنْها حَراماً قَصَّ بِهِ مِنْ ذلِکَ الحَلالِ [۱] ؛ خداوند خلایق و روزی آنان را حلال آفرید. هر کس مقداری حرام خورد، خدا به همان اندازه از روزی حلالش می‌کاهد.
———-
[۱]: [۱]. وسائل، ج ۱۷، ص ۴۶.

سرمایه ارزشمند
۲۵- امام سجاد علیه السلام:… وِ أمّا حَقُّ ألْمالِ فَأَنْ لاتأخُذَهُ إلاّ مِنْ حِلّهِ وَ لاتُنفِقَهُ إلّا فَی حِلّهِ… [۱] ؛ حق مال این است که آن را تنها از راه حلال تحصیل کرده و فقط در راه مباح و شایسته هزینه نمایی.
توضیح
هر سرمایه و تولیدی ارزش ندارد. سرمایه و تولید باید از راه مشروع و قانونی تحصیل شود و در راه حلال و شایسته هم هزینه گردد، تا حق آن ادا شود. مالی که از راه تولید شراب، مواد مخدّر و محصولات ضداخلاقی به دست می‌آید، نه تنها ارزش مالی ندارد بلکه حرام است و اصل آن مواد و محصولات هم باید از بین برود.
———-
[۱]: [۱]. تحف العقول، ص191.

حدود تولید و استفاده از مال

- رسول خدا صلی الله علیه و آله: طُوبی لِمَن اِکتَسَبَ مِنَ المُؤمنینَ مالاً مِنْ غَیْرِ مَعْصیَۀٍ وَ أَنْفَقَهُ فی غَیْرِ مَعْصِیَۀٍ [۱] ؛ خوشا به حال آن مسلمانی که مال را بدون ارتکاب گناه تحصیل کرده و در راه غیر معصیت هزینه نماید.
توضیح
در جامعه اسلامی، محصولات تولیدی نباید از راه نامشروع، همچون ربا، حیف و میل دستمزد یا حقوق دیگران، غصب، رشوه، تقلّب و… تحصیل گردد؛ بلکه باید حدود الهی و حقوق مردم در تولید و تحصیل آنها رعایت گردد.
———-
[۱]: [۱]. تحف العقول، ص ۳۱.

ارسال شده توسط بازار کتاب

http://www.ghbook.ir/book/13057

توجه به دامداری

- امام صادق علیه السلام: کَذَلِکَ أُعْطِیَ عِلْمَ مَا فِیهِ صَلَاحُ دُنْیَاهُ وَ اقْتِنَاءُ الْأَغْنَامِ وَ الْأَنْعَامِ [۱] ؛ از جمله اموری که به انسان داده شده، دانش نگهداری گوسفندان (دامپروری و پرورش) چهارپایان (گوسفند، گاو و شتر) است.
توضیح
دامداری، یکی دیگر از عرصه‌های اقتصادی برای تولید لبنیات و محصولات چرمی و… است که باید از دانش‌های لازم هم بهره جست.
———-
[۱]: [۱]. بحارالانوار، ج ۳، ص ۸۳.

صنعت از عرصههای تولید
امام صادق علیه السلام: جَعَلَ أسْبابَ أرزاقِهِمْ فی ضُرُوب الأعْمالِ وَ أنْواعِ الصَّناعاتِ وَ ذلِکَ أدْوَمُ فی البَقاءِ و أَصَحُّ فی التَّدبیرِ [۱] ؛ خداوند راه‌های تأمین روزی انسان را در کارها و حرفه‌ها و مهارت‌های صنعتی قرار داد و رمز بقای زندگی و تدبیر آن هم در چنین اموری نهفته است.
توضیح
انواع حرفه‌ها و صنایع، بخش دیگری از زمینه‌های تولیدات یک کشور است که به سبب آن می‌توان بسیاری از نیازهای اقتصادی مردم را برطرف ساخت.
ص: ۴۲
———-
[۱]: [۱]. الاحتجاج، ج ۲، ص ۸۲.

استفاده از دریا
۲۱- امام علی علیه السلامدر خطاب خود به مردم بصره:… سَخَّرَ لَکُمُ الْماءَ یَغْدُو عَلَیْکُمْ وَ یَرُوحُ صَلاحاً لِمَعاشِکُمْ وَ الْبَحْرَ سَبَباً لِکَثْرَۀِ أمْوالِکُمْ [۱] ؛ خداوند آبی را که در بامداد و شامگاه بر شما می‌گذرد، مسخّر شما گرداند و مایه تأمین معیشت شما قرار داد و دریا را سبب منفعت و فراوانی دارایی شما قرار داد.
توضیح
یکی از عرصه‌های تولید، دریا می‌باشد که می‌توان از آن انواع بهره‌ها برد. بهره‌هایی از قبیل حمل و نقل کالا، جابه جایی مسافر، صید ماهی و استخراج نفت و گاز و….
———-
[۱]: [۱]. بحارالانوار، ج ۶، ص ۳۹.

استخراج از زمین

- امام علی امیرالمومنین علیه السلام: قَدْ أَمَرَهُمْ بِالْعِمَارَةِ لِیَکُونَ ذَلِکَ سَبَباً لِمَعَایِشِهِمْ بِمَا یَخْرُجُ مِنَ الْأَرْضِ مِنَ الْحَبِّ وَ الثَّمَرَاتِ وَ مَا شَاکَلَ ذَلِکَ مِمَّا جَعَلَهُ اللَّهُ مَعَایِشَ لِلْخَلْقِ [۱] ؛ در ضمن حدیثی فرمود: خداوند مردم را به آبادانی زمین فرمان داد تا به سبب آن حبوبات، محصولات و دیگر موادی که خدا برای تامین معیشت خلق قرار داده از زمین به دست آورند و نیازهای زندگیشان را برطرف سازند.
توضیح
با تولید محصولات کشاورزی و استخراج مواد معدنی می‌توان معیشت مردم را تامین کرد و کشور را خودکفا ساخت.
ص: ۴۰
———-
[۱]: [۱]. وسائل الشیعۀ، ج ۱۹، ص ۳۵.

دانش کشاورزی، موهبتی الهی
امام صادق علیه السلام: کَذلِکَ أُعْطِیَ عِلْمَ ما فیهِ صَلاحُ دُنیاهُ کَالزِّراعَۀِ والغِراسِ وَ اِسْتِخراجِ أَلأرَضینَ وَ… اِسْتِنباطِ ألْمِیاهِ [۱] ؛ همچنین به انسان دانش‌هایی داده شد که در آن مصالح دنیوی آدمیان نهفته است؛ مانند دانش کشاورزی، درختکاری، استخراج مواد و آب از زمین و….
توضیح
زراعت، درختکاری، استخراج مواد از زمین و استفاده از آب‌های زیرزمینی و قنات ها، بخش دیگری برای رشد تولیدات داخلی است که در شرایط کنونی باید هر چه بیشتر از دانش‌های روز هم بهره جست و از تباه کردن زمین مرغوب و هدر دادن آب پرهیز کرد.
———-
[۱]: [۱]. بحارالانوار، ج ۳، ص ۸.

ضروری و زیربنایی برای استقلال و رفاه و آسایش یک کشور است.
کشاورزان، گنجهای خدا
امام صادق علیه السلام: عَنِ الفَلاّحینَ قالَ: هُمُ الزّارِعُونَ، کُنوزُ اللهِ فی اَرْضِهِ وَ ما فِی الأعمالِ شَئٌ اَحَبُّ إلَی اللهِ مِنَ الزِّراعَۀِ [۱] ؛ هنگامی که از امام صادق علیه السلام دربارۀ کشاورزان سؤال شد حضرت فرمود: آنان گنج‌های خدا در زمین هستند و هیچ کاری نزد خدا محبوب تر از زراعت نیست.
توضیح
تولید محصولات کشاورزی و سرمایه گذاری در امر زراعت و آبیاری می‌تواند جامعه اسلامی را از فقر و وابستگی به خارج نجات داده و از واردات مواد غذایی بی نیاز سازد.
———-
[۱]: [۱]. وسائل الشیعه، ج ۱۲، ۲۵.

توجه به منابع تولید
۱۷- امام باقر علیه السلام کَانَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ علیه السلام یَقُولُ: مَنْ وَجَدَ مَاءً وَ تُرَاباً ثُمَّ إفْتَقَرَ فَأَبْعَدَهُ اللَّهُ [۱] ؛ امیر مؤمنان علیه السلام همواره می‌فرمود: هر کس آب و خاک داشته باشد و در عین حال تهی دست و مستمند گردد، خدا او را از (رحمت خود) دور گردانده است.
توضیح
آب و خاک از منابع و زمینه‌های بسیار مناسب برای تولید داخلی و تامین محصولات
———-
[۱]: [۱]. بحارالانوار، ج ۱۰۰، ص ۶۵، ئل، ج ۱۷، ص ۴۱.

فراوانی مال از نعمتهای خدا
۱۶- امام علی امیرالمومنین علیه السلام: إنَّ مِنَ النِّعَمِ سَعَۀُ ألْمالِ [۱] ؛ فراوانی دارایی (و گشایش در امور مالی با کار و تولید)، از نعمتهای خدا می‌باشد.
———-
[۱]: [۱]. غرر الحکم، معجم الفاظ غرر،واژه وسع 

مال حلال برای فرد شایسته
۱۵- رسول خدا صلی الله علیه و آله: نِعْمَ الْمالُ ألصّالِحُ لِلرَّجُلِ الصّالِحِ [۱] ؛ چه خوب است مال شایسته و حلال برای انسان صالح و درستکار.
توضیح
سرمایه و مال اگر از راه تولید حلال به دست آید و صاحب آن هم درستکار باشد، می‌تواند سبب خیرات زیادی برای خانواده‌ها و جامعه باشد.
———-
[۱]: [۱]. مجموعۀ ورّام، ص ۱۲۸.

اصلاح تولید و سرمایه
۱۴- امام صادق علیه السلام: عَلَیْکَ بِإصْلاحِ ألْمالِ فَإنَّ فِیهِ مَنْبَهَۀٌ لِلْکَریمِ وَاسْتَغْناءٌ مِنَ ألْلَّئیمِ [۱] ؛ بر شما لازم است که مال را شایسته و حلال سازید؛ زیرا مال حلال و پاکیزه برای انسان‌های بزرگوار مایه شرافت بوده و موجب بی نیازی از افراد پست و فرومایه می‌گردد.
توضیح
مال و سرمایه باید از راه مباح و شایسته به دست آید. حرکت در راه حلال در تولید مواد و محصولات ضروری و مباح است و چنین تولید و دارایی است که یک جامعۀ ایمانی را از سرمایه داران فرومایه و پست خارجی بی نیاز می‌کند.
———-
[۱]: [۱]. فروع کافی، ج ۵، ص ۸۸.

تولید، نشانه مروت
۱۳- امام سجاد علیه السلام: اِسْتنماءُ (استثمار) ألْمالِ، تَمامُ الْمُروَّۀِ [۱] ؛ فراهم ساختن زمینه برای نمو و افزایش دارایی ها، کمال مردانگی و مروّت است.
توضیح
از راه‌های مهم افزایش و نموّ اموال، سرمایه گذاری آنها در بخش تولید است.
———-
[۱]: [۱]. بحارالانوار، ج ۷۸، ص ۷۸، تحف العقول، ص ۲۸۷.

حفظ سرمایه های عمومی
۱۲- امام علی امیرالمومنین علیه السلام: إلی بَعْضِ عُمّالِهِ: أدِقُّوا أقلامَکُمْ وَ قارِبُوابَیْن سُطورِکُمْ… وَ اِیّاکُمْ وَ ألْإکْثارَ، فَاِنَّ أمْوالَ ألْمُسْلِمِینَ لاتَحْتَمِلُ الإِضْرارَ [۱] ؛ حضرت علی علیه السلام به بعضی از کارگزاران خود می‌نویسد: در استفاده از کاغذ و قلم نهایت صرفه جویی (و دقت) را کرده و از زیاده روی و اسراف پرهیز نمایید؛ زیرا سرمایه‌ها و اموال مسلمانان نباید دچار زیان و آسیب گردد.
———-
[۱]: [۱]. مستدرک نهج البلاغه، رقم ۱۱۱.

نکوهش تنبلی در کار و تولید
۱۱- امام صادق علیه السلام: لاتَکْسَلَ عَنْ مَعیشَتِکَ فَتَکُونَ کَلاًّ عَلی غَیرِکَ [۱] ؛ از تلاش برای تامین زندگی مادی خود سستی و تنبلی نکن وگرنه سربار دیگران (و وابسته به آنان) خواهی شد.
توضیح
در راه کسب و تولید، جدیت لازم است و با تنبلی و سستی تولید داخلی رشدی نخواهد داشت و ملّتی که در راه کار و تولید سستی نماید وابسته به بیگانگان می‌گردد.
———-
[۱]: [۱]. وسائل الشیعه، ج ۱۲، ص ۳۷.

توجه به منابع تولید
۱۷- امام باقر علیه السلام کَانَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ علیه السلام یَقُولُ: مَنْ وَجَدَ مَاءً وَ تُرَاباً ثُمَّ إفْتَقَرَ فَأَبْعَدَهُ اللَّهُ [۱] ؛ امیر مؤمنان علیه السلام همواره می‌فرمود: هر کس آب و خاک داشته باشد و در عین حال تهی دست و مستمند گردد، خدا او را از (رحمت خود) دور گردانده است.
توضیح
آب و خاک از منابع و زمینه‌های بسیار مناسب برای تولید داخلی و تامین محصولات
———-
[۱]: [۱]. بحار الانوار، ج 100،ص 65،ئل، ج 17،ص41.تو

جدّیت در تولید
- امام صادق علیه السلام: أَ یَعْجِزُ أَحَدُکُمْ أَنْ یَکُونَ مِثْلَ النَّمْلَةِ فَإِنَّ النَّمْلَةَ تَجُرُّ إِلَی حُجْرِهَا [۱] ؛ آیا شما از مورچه ناتوان تر هستید؟ (نمی بینید) که مورچه آذوقۀ خود را به سوی لانۀ خود می‌برد.
توضیح
همۀ انسان‌ها باید برای ارتزاق و زندگی خود تلاش نمایند. بهترین راه برای تحصیل روزی و معیشت تولید مواد غذایی ضروری برای زندگی و نگهداری اصولی آنها است.
———-
[۱]: [۱]. وسائل الشیعه، ج17، ص22.

جان و مال مسلمان
۹- رسول خدا صلی الله علیه و آله: حُرْمَةُ مَالِ الْمُسْلِم کَحُرْمَةِ دَمِهِ [۱] ؛ حفظ حرمت مال مسلمان همچون حفاظت از جان و خون او لازم و واجب است.
توضیح:
حفظ سرمایه‌های مسلمانان و اموال آنان خواه خصوصی باشد یا عمومی و دولتی، بر همگان واجب است و نباید از سوی اشخاص یا کارگزاران وحقوق بگیران حکومت کمترین زیان و خسارت به آنها وارد شود.
———-
[۱]: [۱]. الاختصاص، ص ۳۳۹ و ۳۴۳.

تلاش برای کسب و کار

- امام رضا علیه السلام: لَیْسَ لِلنّاسِ بُدٌّ مِنْ طَلَبِ مَعاشِهِم فَلا تَدَعِ الطَّلَبَ [۱] ؛ برای مردم هیچ راه چاره ای نیست، جز اینکه برای تامین زندگی و معیشت خود تلاش و کار کنند و نباید کسی از طلب و کسب و کار دریغ ورزد.
توضیح:
اگر برای تامین زندگی راهی جز تلاش و کار نیست، باید توجه داشت که تلاش و کار بیشتر از راه تولید داخلی تحقق می‌پذیرد.
———-
[۱]: [۱]. وسائل الشیعۀ، ج ۱۲، ص ۱۸.

کار و تولید روش پیامبران

- امام کاظم علیه السلام: کانَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آلهوَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ وَ آبَائِی: کُلُّهُمْ قَدْ عَمِلُوا بِأَیْدِیهِمْ وَ هُوَ مِنْ عَمَلِ النَّبِیِّینَ وَ الْمُرْسَلِینَ وَ الصَّالِحِینَ [۱] ؛ رسول خدا صلی الله علیه و آله، امیرمؤمنان علیه السلام و تمام اجداد من با دست، کار و تولید می‌کردند و این روش پیامبران و رسولان الهی و بندگان صالح بود.

———-
[۱]: [۱]. من لاِیحضره الفقیه، ج ۳، ص ۱۶۲ و ۱۶۳.

مقام معظم رهبری مدظله با نام گذاری امسال به عنوان تولید ملی حمایت از کالا و سرمایه ملیان را راهبردی برای جامعه در نظر گرفته است تا توجه جامعه را به اهمیت این موضوع جلب کند. در این میان، ایشان بر توجه به ارزش‌های اسلامی و ارزش‌های انسانی، بیش از تمرکز بر عملکردها و وظایف تأکید کرده است.

کوشش برای روزی حلال-

امام صادق علیه السلام: فَعَلَیْکُمْ بِالْجِدِّ وَ الِاجْتِهَادِ وَ إِذَا صَلَّیْتُمُ الصُّبْحَ فَانْصَرَفْتُمْ فَبَکِّرُوا فِی طَلَبِ الرِّزْقِ وَ اطْلُبُوا الْحَلَالَ فَإِنَّ اللَّهَ سَیَرْزُقُکُمْ وَ یُعِینُکُمْ عَلَیْهِ [۱] ؛ بر شما لازم است که جدیت و کوشش کنید. هنگامی که نماز صبح را خواندید و از جماعت برگشتید، برای طلب روزی و مال حلال تلاش نمایید؛ زیرا خداوند به شما روزی عطا می‌کند و شما را در تحصیل آن کمک می‌دهد.
———-
 [۱]. وسائل الشیعۀ، ج17،ص22.

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم): کُلُوا مِن کَدِّ أَیمانِکُم؛ از دسترنج و کار خود ارتزاق نمایید.

(بحارالانوار، ج66، ص314.)

توضیح:

مسلمانان باید از راه کار و تولید داخلی موادّ ضروری و نیارهای خویش را تامین نمایند تا از وابستگی به کشورهای خارجی و بیگانه رهایی یابند.

بهترین ارتزاق

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم): مَا أَکَلَ أَحَدٌ طَعاماً قَطُّ خَیراً مِن اَن یَأکُلَ مِن عَمَلِ یَدِهِ وَ إِنَّ نَبیَّ اللهِ داوُدَ کانَ یأکُلُ مِن عَمَلِ یَدِهِ.

هیچ کس غذایی بهتر از حاصل دسترنج خود صرف نکرد و تحقیقاً داود پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) از دسترنج خود ارتزاق می نمود. (کنز العمّال، ج4، ص8، ح9223.)

توضیح:

شکی نیست که کار تولیدی خواه ساده باشد یا صنعتی، عمدتا با دست انجام می گیرد.

[زایر کربلا - سخن آخر…]
با عترتيم و چون غزلِ عاشقانه ايم بر شاخه بلند ولايت، جوانه ايم
ما مرغ بام خانه آل محمّديم هرجا رويم، در پى عترت، روانه ايم

ارسال شده توسط بازار کتاب

http://www.ghbook.ir/book/6701

[زایر کربلا - حرم سيّد محمّد - صفحه۵۸]
حوزه علميه سامرا
به بركت قبر و حرم اين دو امام معصوم، شهر سامرا شهرتى بسيار يافت. در يك قرن اخير، مرحوم آيةاللَّه ميرزاى شيرازى، صاحب فتواى معروف «تحريم تنباكو» كه بر ضدّ بيگانگان مبارزه مى كرد، به اين شهر آمد و حوزه علميه سامرا را تأسيس كرد و علماى بسيارى در اين حوزه پرورش يافتند. شايد نام كسانى همچون سيدحسن صدر، سيد محسن امين، سيدشرف الدين، كاشف الغطاء، علامه محمدجواد بلاغى، شيخ آقا بزرگ تهرانى، مظفّر و… را شنيده باشى كه همه از علماى بزرگ و نويسندگان برجسته شيعه اند. اينان همه از تربيت شدگان حوزه سامرّا بودند.
سامرا درگذشته، كتابخانه هاى متعدّد، مراكز علمى فراوان و
ص: ۵۹
محافل علمى و ادبى گوناگون داشت و مركزى براى علماى دينى به شمار مى رفت.

ارسال شده توسط بازار کتاب

http://www.ghbook.ir/book/6701

[زایر کربلا - حرم سيّد محمّد - صفحه۵۸]
حرم سيّد محمّد
يكى از امام زادگان بزرگوار، حضرت سيد محمد فرزند امام هادى عليه السلام است و مدفن او كه صحن و سراى باشكوهى دارد در ۳۰ كيلومترى جنوب سامرّا قرار دارد. مردم عراق و زائران ديگر به او اعتقاد خاصّى دارند و از كرامت هاى او خاطرات زيادى نقل مى كنند. زائران هنگام رفتن به سامرّا اين حرم را هم زيارت مى كنند. درگذشت او در سال ۲۵۲ هجرى بود.

ارسال شده توسط بازار کتاب

http://www.ghbook.ir/book/6701

[زایر کربلا - اشاره - صفحه۵۶]
پس از شهادت امام هادى عليه السلام در سال ۲۵۴ هجرى، امامت شيعه به فرزند او امام حسن عسكرى عليه السلام رسيد. امام عسكرى هنگام شهادت پدر، جوان بود. او هم از طرف خلفاى عباسى مورد آزار و سختگيرى قرار مى گرفت و به شدّت زير نظر بود. پس از چند سال، در سن ۲۸ سالگى در سال ۲۶۰ هجرى به دست «معتمد عباسى» شهيد شد و در همان خانه كنار قبر پدر بزرگوارش به خاك سپرده شد. هم به اين امام و هم به پدر بزرگوارش امام هادى «عسكريّين» مى گويند، چون در اين شهر نظامى و محدوده حضور لشكريان سكونت داشتند. امام عسكرى ۱۱ سال در اين شهر زيست و از همين جا با پيروان ارتباط داشت و آنان را ارشاد و هدايت مى كرد و در همين خانه بود كه امام زمان عليه السلام در نيمه شعبان در سال ۲۵۵ هجرى چشم به جهان گشود، تولّدى معجزه آسا، كه درباريان از ولادت او آگاه نشدند.

ارسال شده توسط بازار کتاب

http://www.ghbook.ir/book/6701

[زایر کربلا - اشاره - صفحه۵۶]
حضرت هادى عليه السلام با آنكه بيشتر دوست داشت در شهر و وطن خود يعنى مدينه بماند، به سامرّا آمد. چند سال بعد هم خانواده او به اين شهر آمدند. مدت ۲۰ سال از عمر خود را در اين شهر گذراند و با همه محدوديت‌ها و كنترل ها، هدايت شيعه را برعهده داشت. سرانجام در سنّ ۴۱ سالگى به دستور متوكّل عباسى به شهادت رسيد و در همان خانه خويش كه خانه وسيعى بود به خاك سپرده شد.

ارسال شده توسط بازار کتاب

http://www.ghbook.ir/book/6701

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم):

اَلکَادُّ عَلَی عِیَالِهِ کَالمُجَاهِدِ فِی سَبیلِ اللهِ؛ کسی که برای تامین نیازهای خانوادۀ خود کار و تولید می کند، همانند مجاهد در راه خدا می باشد. (بحارالانوار، ج100، ص 13.)

توضیح:

زحمت کشیدن برای تامین نیازهای خانواده، بیشتر از راه تولید تحقق می پذیرد.

[زایر کربلا - مزارهاى ديگر - صفحه۵۰]
مقبره مرحوم كلينى از دانشمندان برجسته شيعه و مؤلّف كتاب «كافى» نيز در شرق شهر بغداد است. وى در سال ۳۲۹ هجرى از دنيا رفت. مزار او هم گنبد و بارگاه دارد.

ارسال شده توسط بازار کتاب

http://www.ghbook.ir/book/6701

رسول خدا (صلی الله علیه و آله):

طَلَبُ الحَلَالِ فَرِیضَةٌ عَلَی کُلِّ مُسلِمٍ وَ مُسلِمَةٍ؛  تلاش و طلب درآمد حلال بر هر مرد و زن مسلمانی لازم و واجب است.

(بحارالانوار، ج 100، ص 9.)

توضیح:

بدون تردید، مهمترین راه کسب درآمد تولید محصولات و تأمین نیازمندی های ضروری اشخاص و جامعۀ اسلامی است و هر زن و مرد مسلمانی باید در تولید نیازهای خود و دیگران سهیم باشند.

رسول خدا (صلی الله علیه و آله):

طَلَبُ الحَلَالِ فَرِیضَةٌ عَلَی کُلِّ مُسلِمٍ وَ مُسلِمَةٍ؛  تلاش و طلب درآمد حلال بر هر مرد و زن مسلمانی لازم و واجب است.

(بحارالانوار، ج 100، ص 9.)

توضیح:

بدون تردید، مهمترین راه کسب درآمد تولید محصولات و تأمین نیازمندی های ضروری اشخاص و جامعۀ اسلامی است و هر زن و مرد مسلمانی باید در تولید نیازهای خود و دیگران سهیم باشند.

[زایر کربلا - سامرّا ديار غربت و مظلوميّت - صفحه۵۵]
سامرّا، زيارتگاه ديگرى در سرزمين عراق است. شهرى در ۱۱۰ كيلومترى شمال بغداد و شرق رودخانه دجله، كه در منطقه اى سرسبز و زيبا قرار دارد. نام اصلى آن «سُرَّ مَن رأى» بوده است (يعنى هر كه آن را ببيند خوشحال مى شود) كه به مرور زمان به سامرّا تغيير يافته است. سه سال طول كشيد تا آن شهر را ساختند. بناى آن در زمان معتصم، خليفه عباسى بود. پس از تكميل آن، معتصم از بغداد به سامرا آمد و آنجا را پايتخت خود قرار داد و سپاه انبوه خود را هم در آنجا مستقر ساخت. چون اين شهر، يك شهر نظامى و محلّ حضور سربازان بود، به آن عسكر و مُعسكر هم مى گفتند و به همين سبب، امام يازدهم شيعه هم لقب «عسكرى» دارد.

ارسال شده توسط بازار کتاب

http://www.ghbook.ir/book/6701

[زایر کربلا - اشاره - صفحه۵۷]
سرداب مطهّر
در حرم سامرا بيرون از بقعه امامان، اتاقى وجود دارد كه چند پلّه مى خورد تا به آنجا برسد. اين سرداب در زمان امام هادى و امام عسكرى محلّ عبادت آنان بود. حضرت مهدى عليه السلام هم در همانجا عبادت مى كرد. علاقمندان به آن
ص: ۵۸
حضرت، به ياد آن امام غريب آنجا را زيارت مى كنند. اين سرداب را «سرداب غيبت» هم مى گويند. بعضى‌ها تصوّر مى كنند محلّ غيبت امام دوازدهم از همين جا بوده است.

ارسال شده توسط بازار کتاب

http://www.ghbook.ir/book/6701

[زایر کربلا - اشاره - صفحه۴۸]
در زمان معزّالدوله ديلمى در سال ۳۳۶ هجرى قبّه و بارگاه ساده اى روى مزار آن دو امام ساخته شد كه دو ضريح و دو گنبد داشت و كاظمين رونق بيشترى يافت. شهر كاظمين، شهرى تاريخى است. بارها به خاطر حوادث طبيعى يا حمله غارتگران مورد تخريب قرار گرفته، ولى دوباره تعمير شده است. در اواخر قرن پنجم در دوره حكومت آل بويه حرم كاظمين عليهما السلام بازسازى شد و حرم باشكوهى براى آن دو امام ساختند و مردم هم به زيارت آن دو مزار پاك مى رفتند.
در احاديث امامان، به زيارت كاظمين توصيه شده است.

ارسال شده توسط بازار کتاب

http://www.ghbook.ir/book/6701

[زایر کربلا - مزارهاى ديگر - صفحه۴۹]
مزارهاى ديگر
وقتى به كاظمين و بغداد مى روى، علاوه بر زيارت قبر اين دو امام، قبور ديگرى را هم زيارت مى كنى. به بعضى از اين‌ها اشاره مى شود:
۱. قبر شيخ مفيد، از علماى بزرگ شيعه در قرن چهارم، در بخش شرقى حرم كاظمين در ايوان قرار دارد.
۲. قبر خواجه نصير طوسى، از دانشمندان برجسته كه در سال ۶۷۲ درگذشته، در رواق غربى حرم است.
۳. آرامگاه سيّد رضى و سيد مرتضى كه هر دو از بزرگترين علماى شيعه در قرن چهارم بودند، به صورت جدا از هم و با فاصله اى اندك، بيرون از صحن كاظمين در قسمت جنوب حرم قرار دارد كه هر دو، بقعه و گنبدى جداگانه دارند و يك خيابان بين مرقد آن دو و حرم ائمّه فاصله انداخته است.
۴. ابن قولويه قمى كه از راويان حديث و از علماى شيعه بود و در سال ۳۶۸ هجرى از دنيا رفت، داخل حرم مدفون است.

ارسال شده توسط بازار کتاب

http://www.ghbook.ir/book/6701

[زایر کربلا - اشاره - صفحه۴۸]
حضرت رضا عليه السلام فرمود: هر كس قبر پدرم را در بغداد زيارت كند، مثل آن است كه قبر پيامبر خدا و قبر اميرمؤمنان را زيارت كرده است.

ارسال شده توسط بازار کتاب

http://www.ghbook.ir/book/6701

[زایر کربلا - زيارت كربلا - صفحه۴۱]
زائرى كه به زيارت سيدالشهدا مى رفت و مى رود، معناى كارش اين است كه ما طرفدار اين جبهه و گروهيم و از جهادشان طرفدارى مى كنيم و با دشمنانشان مخالفيم و از جنايتشان بيزاريم، يعنى همان «تولّى» و «تبرّى» كه از وظايف دينى هر مسلمان و از فروع دين است.

ارسال شده توسط بازار کتاب

http://www.ghbook.ir/book/6701

[زایر کربلا - و… جاهاى ديگر - صفحه۴۴]
همچنين قبر «حُرّ» در شش كيلومترى جنوب غربى كربلاست كه زائران به زيارتش مى روند، همان كسى كه ابتدا با لشكر هزار نفرى راه را بر امام حسين عليه السلام بست و نگذاشت آن حضرت به كوفه برسد، ولى وقتى براى او روشن شد كه سپاه كوفه با امام خواهند جنگيد و تصميم به قتل امام دارند، در يك اقدام شجاعانه از لشكر دشمنان امام حسين جدا شد و به آن حضرت پيوست و جزو اولين شهيدانى بود كه در كربلا در ركاب امام به شهادت رسيد. او از قهرمانان كوفه به شمار مى رفت و چون قبيله او در يك فرسخى كربلا زندگى مى كردند، پيكر او را به آن منطقه بردند و به خاك سپردند.

ارسال شده توسط بازار کتاب

http://www.ghbook.ir/book/6701

[زایر کربلا - و… جاهاى ديگر - صفحه۴۴]
يكى ديگر از زيارتگاهها، قبر «عَون» پسر حضرت زينب است كه حدوداً در ده كيلومترى شمال غرب كربلا قرار دارد.

ارسال شده توسط بازار کتاب

http://www.ghbook.ir/book/6701

[زایر کربلا - زيارت كربلا - صفحه۴۱]
در زمان متوكّل عباسى، خليفه اى كه به شدّت با خاندان پيامبر و شيعيان مخالف بود، چون تجمّع شيعه را بر گرد مزار سالار شهيدان امام حسين عليه السلام در كربلا مى ديد و از قيام هواداران اهل بيت مى ترسيد، بارها دستور داد تا قبر امام حسين عليه السلام را خراب كنند و مردم را پراكنده سازند و به كسى اجازه رفتن به زيارت كربلا ندهند، ولى پس از گذشت مدّتى، دوباره علاقه مندان با شور و حالى خاص، مرقد امام را بازسازى مى كردند و به زيارت مى رفتند و دوباره آنجا محلّ رفت و آمد شيعه مى شد
ص: ۴۲
و آباد مى گشت. اين‌ها همه به سفارش امامان بود و زائران به ثواب الهى مى رسيدند.

ارسال شده توسط بازار کتاب

http://www.ghbook.ir/book/6701

[زایر کربلا - زيارت كربلا - صفحه۴۱]
امام صادق عليه السلام فرمود: هر كس ادّعا دارد كه شيعه ماست، ولى به زيارت كربلا نرود، ادّعاى او ثابت نمى شود.

ارسال شده توسط بازار کتاب

http://www.ghbook.ir/book/6701

[زایر کربلا - زيارت كربلا - صفحه۴۰]
در چهلمين روز شهادت امام حسين عليه السلام كه به آن اربعين مى گوييم، دو نفر از شيعيان معروف به نام جابر بن عبداللَّه و عطيّه براى زيارت قبر امام حسين عليه السلام آمدند. آن دو، اوّلين زائران قبر سيدالشّهدا بودند. بنا به نقلى اهل بيت امام حسين عليه السلام هنگام برگشت از شام به مدينه، از همين مسير عبور كردند و به كربلا آمدند تا قبر سيدالشهدا و ديگر عزيزان را زيارت كنند و در همين سفر بود كه با جابر و عطيّه برخورد كردند.

ارسال شده توسط بازار کتاب

http://www.ghbook.ir/book/6701

[زایر کربلا - حرم ابا الفضل عليه السلام - صفحه۳۹]
زيارت كربلا
بارى… آن روزها و سال‌ها گذشت. روزهايى بود كه كربلا تنها يك بيابان بود و هيچ آبادى و ساكنانى نداشت. البته در اطراف آنجا قبايلى كوچك با فاصله هاى مختلف زندگى مى كردند، مثل قبيله بنى اسد كه براى دفن اجساد شهدا هم آمده بودند و به امام سجاد کمک می کردند.
ارسال شده توسط بازار کتاب

http://www.ghbook.ir/book/6701

[زایر کربلا - حرم ابا الفضل عليه السلام - صفحه۳۹]
فرات، رودخانه بزرگ و پر آبى است كه چند كيلومتر آن طرف تر قرار دارد و مثل رود دجله از كوههاى تركيه سرچشمه مى گيرد و اين دو نهر، پس از پيمودن صدها كيلومتر در خاك عراق، در يك جا به هم متّصل مى شوند و به خليج فارس مى ريزند. محلّ برخورد و به هم پيوستن اين دو رودخانه را «اروند رود» يا به قول عرب‌ها شطّ العرب مى گويند.

ارسال شده توسط بازار کتاب

http://www.ghbook.ir/book/6701

[زایر کربلا - كربلا، مدفن امام حسين عليه السلام - صفحه۳۷]
كربلا، مدفن امام حسين عليه السلام
محلّى كه امام حسين عليه السلام بر زمين افتاده بود و همانجا شهيدش كردند، كمى گودتر از جاهاى ديگر ميدان بود. به آن قسمت، «گودال قتلگاه» مى گويند. وقتى وارد حرم امام حسين مى شوى، به فاصله كمى از جايى كه ضريح مطهّر قرار دارد، راهرو باريكى است كه به اتاقكى ختم مى شود و آنجا هم ضريح كوچكى بر قسمتى از ديوار است و داخل آن چراغ سرخى روشن است. آنجا را هم زيارت مى كنند و گريه مى كنند. آنجا همان محلّى است كه امام در روز عاشورا بر زمين افتاد و شهيد شد.

ارسال شده توسط بازار کتاب

http://www.ghbook.ir/book/6701

[زایر کربلا - حرم ابا الفضل عليه السلام - صفحه۳۹]
نزديك حرم حضرت اباالفضل، دو جايگاه ديگر هم به عنوان نماد و يادبود ساخته اند كه شبيه سقّاخانه هاست كه يكى محلّ قطع شدن دست راست عباس است و ديگرى محلّ جدا شدن دست چپ از پيكرش.
مى دانى كه اين دو محل، محلّ دفن دست هاى بريده نيست، بلكه جايى است كه دستان او در درگيرى با دشمن در اين دو جا قطع شد. اين نيز براى زنده نگه داشتن خاطره آن حماسه و مظلوميّت است.

ارسال شده توسط بازار کتاب

http://www.ghbook.ir/book/6701

[زایر کربلا - حرم ابا الفضل عليه السلام - صفحه۳۸]
حرم ابا الفضل عليه السلام
به فاصله ۳۰۰ متر از حرم امام حسين عليه السلام به طرف شرق، حرم حضرت اباالفضل عليه السلام قرار دارد، فرزند گرامى اميرالمؤمنين و علمدار رشيد امام حسين عليه السلام كه در ۳۴ سالگى در كربلا شهيد شد. فاصله اين دو زيارتگاه را «بين الحرمين» گويند.

ارسال شده توسط بازار کتاب

http://www.ghbook.ir/book/6701

[زایر کربلا - حرم ابا الفضل عليه السلام - صفحه۳۸]
حرم ابا الفضل عليه السلام
به فاصله ۳۰۰ متر از حرم امام حسين عليه السلام به طرف شرق، حرم حضرت اباالفضل عليه السلام قرار دارد، فرزند گرامى اميرالمؤمنين و علمدار رشيد امام حسين عليه السلام كه در ۳۴ سالگى در كربلا شهيد شد. فاصله اين دو زيارتگاه را «بين الحرمين» گويند. قديم‌ها در اين فاصله، خانه و مغازه و كوچه و مسافرخانه بوده، ولى الآن فضاى باز و يكدستى ديده مى شود كه با دو رديف نخل هاى تزيينى و سايه بانى در امتداد آنها، مكان مناسبى براى تجمّع مردم و مراسم عزادارى يا استراحت زائران است و ساختمان ديگرى بين اين دو حرم نيست.

ارسال شده توسط بازار کتاب

http://www.ghbook.ir/book/6701