فاطمی

🌺​۱. وعده حتمی خداوند 

رسول خدا صلی الله علیه و آله: 

مَعاشِرَ النّاسِ! أبْشِرُوا بِالْفَرَجِ، فإنَّ وَعْدَ اللّه ِ حَقٌّ لا یُخْلَفُ وَ قَضاؤهُ لا یُرَدُّ؛ 

ای مردم! مژده باد به فرج! همانا وعده الهی راست و تخلّف ناپذیر است و تقدیر الهی برنمی گردد. [۱] 

ای شب زدگان خفته بیدار شوید خورشید دل، از مشرق جان می‌آید 

در گلشن شعله سربداران شهید گفتند که صاحب الزمان می‌آید

———-

[۱]: ۱. منتخب الأثر، ص ۱۵۵.

​✔️درس اوّل 

🌼انديشه، تدبّر، تفكّر 

أَلا لا خَيْرَ فى عِلم لَيْسَ فيهِ تَفَهُّمٌ 

أَلا لا خَيْرَ فى قَرَائة لَيْسَ فيْها تَدَبُرٌ 

أَلا لا خَيْرَ فى عِبادَة لَيْسَ فيْها تَفَكُّرٌ (۱) 

ترجمه 

آگاه باشيد: دانشى كه در آن انديشه نيست سودى ندارد! 

آگاه باشيد: تلاوت قرآن كه در آن تدبّر نباشد نفعى ندارد! 

آگاه باشيد: عبادتى كه در آن تفكّر نيست بى اثر است! 

📝شرح كوتاه 

انباشتن مغز از فرمول هاى علمى، و قوانين منطقى و اصول فلسفى و هرگونه دانشى مادامى كه با انديشه صحيح، و جهان بينى روشن، و آشنايى با اصول زندگى انسانى، هماهنگ نباشد بسيار كم اثر است. 

همان طور كه خواندن آيات شريفه قرآن اگر با تدّبر و دقّت در عمق معانى آن همراه نباشد تأثير آن ناچيز است، و عباداتى كه نور تفكّر 

و عقل بر آن نتابد جسمى است بى روح، و فاقد اثر عالى تربيتى است. 

۱. از كتاب كافى جلد ۱، صفحه ۳۶ و تحف العقول. 

[ ۱۲ ]

​#سوره‌هاي_قرآن 

۱. قرآن چند سوره دارد؟ قرآن ۱۱۴ سوره دارد. 

۲. بزرگترين سوره قرآن کدام است؟ بزرگترين سوره قرآن سوره بقره است. 

۳. کوچک ترين سوره قرآن کدام است؟ کوچک ترين سوره قرآن، سوره کوثر است. 

۴. اولين سوره قرآن کدام است؟ اولين سوره قرآن، حمد است. 

۵. آخرين سوره قرآن کدام است؟ آخرين سوره قرآن ناس است. 

۶. اولين سوره اي که نازل شد کدام است؟ اولين سوره نازل شده قرآن به تعبير بعضي حمد است و اولين آيات نازل شده، آيات اول سوره علق است. 

۷. آخرين سوره اي که نازل شد کدام است؟ آخرين سوره نازل شده قرآن سوره نصر است. 

۸. کدام سوره‌هاي قرآن به طور کامل يک جا نازل شده است؟ سوره‌هاي کوثر، نصر، اخالص، لهب و… به صورت کامل و يک جا نازل شده است. 

۹. آخرين سوره اي که يک جا نازل شد کدام است؟ آخرين سوره اي که يک جا نازل شد سوره اخلاص است. 

۱۰. آخرين سوره قرآن مکي است يا مدني؟ آخرين سوره قرآن (سوره ناس) مکي است.

​هر یک از لحظات زندگی ما

همچون گوهری بی نهایت ارزشمند است

که به هیچ وجه نمیشود روی آن قیمت گذاشت

قدر لحظاتتون رو در کنار عزیزانتون بدونید.

​صبر معنیش این نیس که بتونی منتظر بمونی، 

صبر یعنی اینکه بتونی موقع انتظار، نگرش خوب و مثبتت رو حفظ کنی …

اللهم عجل لولیک الفرج

​✨ دعای عهد

? بسم الله الرحمن الرحیم ?

? اَللّهُمَّ رَبَّ النُّورِ الْعَظیمِ، وَ رَبَّ الْکُرْسِىِّ الرَّفیعِ، وَ رَبَّ الْبَحْرِ الْمَسْجُورِ، وَ مُنْزِلَ التَّوْراةِ وَالْإِنْجیلِ وَالزَّبُورِ، وَ رَبَّ الظِّلِّ وَالْحَرُورِ، وَ مُنْزِلَ الْقُرْآنِ الْعَظیمِ، وَ رَبَّ الْمَلائِکَةِ الْمُقَرَّبینَ، وَالْأَنْبِیاءِ وَالْمُرْسَلینَ اَللّهُمَّ إِنّى أَسْأَلُکَ بوَجْهِکَ الْکَریمِ، وَ بِنُورِ وَجْهِکَ الْمُنیرِ، وَ مُلْکِکَ الْقَدیمِ، یا حَىُّ یا قَیُّومُ، أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذى أَشْرَقَتْ بِهِ السَّمواتُ وَالْأَرَضُونَ، وَ بِاسْمِکَ الَّذى یَصْلَحُ بِهِ الْأَوَّلُونَ وَالْآخِرُونَ، یا حَیّاً قَبْلَ کُلِّ حَىٍّ، وَ یا حَیّاً بَعْدَ کُلِّ حَىٍّ، وَ یا حَیّاً حینَ لا حَىَّ، یا مُحْیِىَ الْمَوْتى، وَ مُمیتَ الْأَحْیاءِ، یا حَىُّ لا إِلهَ إِلّا أَنْتَ.

اَللّهُمَّ بَلِّغْ مَوْلانَا الْإِمامَ الْهادِىَ الْمَهْدِىَّ الْقائِمَ بِأَمْرِکَ، صَلَواتُ اللَّهِ عَلَیْهِ وَ عَلى آبائِهِ الطّاهِرینَ، عَنْ جَمیعِ الْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ فى مَشارِقِ الْأَرْضِ وَ مَغارِبِها، سَهْلِها وَ جَبَلِها، وَ بَرِّها وَ بَحْرِها، وَ عَنّى وَ عَنْ والِدَىَّ مِنَ الصَّلَواتِ زِنَةَ عَرْشِ اللَّهِ، وَ مِدادَ کَلِماتِهِ، وَ ما أَحْصاهُ عِلْمُهُ، وَ أَحاطَ بِهِ کِتابُهُ. أَللّهُمِّ إِنّى أُجَدِّدُ لَهُ فى صَبیحَةِ یَوْمى هذا، وَ ما عِشْتُ مِنْ أَیّامى عَهْداً وَ عَقْداً وَ بَیْعَةً لَهُ فى عُنُقى، لا أَحُولُ عَنْها، وَ لا أَزُولُ أَبَداً. اَللّهُمَّ اجْعَلْنى مِنْ أَنْصارِهِ وَ أَعَوانِهِ، وَالذّابّینَ عَنْهُ، وَالْمُسارِعینَ إِلَیْهِ فى قَضاءِ حَوائِجِهِ، وَالْمُمْتَثِلینَ لِأَوامِرِهِ، وَالْمُحامینَ عَنْهُ، وَالسّابِقینَ إِلى إِرادَتِهِ، وَالْمُسْتَشْهَدینَ بَیْنَ یَدَیْهِ.

اَللّهُمَّ إِنْ حالَ بَیْنى وَ بَیْنَهُ الْمَوْتُ الَّذى جَعَلْتَهُ عَلى عِبادِکَ حَتْماً مَقْضِیّاً، فَأَخْرِجْنى مِنْ قَبْرى مُؤْتَزِراً کَفَنى، شاهِراً سَیْفى، مُجَرِّداً قَناتى، مُلَبِّیاً دَعْوَةَ الدّاعى فِى الْحاضِرِ وَالْبادى. اَللّهُمَّ أَرِنِى  الطَّلْعَةَ الرَّشیدَةَ  وَالْغُرَّةَ الْحَمیدَةَ، وَاکْحَُلْ ناظِرى بِنَظْرَةٍ مِنّى إِلَیْهِ، وَ عَجِّلْ فَرَجَهُ، وَ سَهِّلْ مَخْرَجَهُ، وَ أَوْسِعْ مَنْهَجَهُ، وَاسْلُکْ بى مَحَجَّتَهُ، وَ أَنْفِذْ أَمْرَهُ، وَاشْدُدْ أَزْرَهُ، وَاعْمُرِ اللّهُمَّ بِهِ بِلادَکَ ، وَ أَحْىِ بِهِ عِبادَکَ، فَإِنَّکَ قُلْتَ وَ قَوْلُکَ الْحَقُّ: ظَهَرَ الْفَسادُ فِى الْبَرِّ وَالْبَحْرِ بِما کَسَبَتْ أَیْدِى النّاسِ، فَأَظْهِرِ اللّهُمَّ لَنا وَلِیَّکَ وَابْنَ بِنْتِ نَبِیِّکَ الْمُسَمّى بِاسْمِ رَسُولِکَ

حَتّى لا یَظْفَرَ بِشَىْءٍ مِنَ الْباطِلِ إِلّا مَزَّقَهُ، وَ یُحِقَّ الْحَقَّ وَ یُحَقِّقَهُ، وَاجْعَلْهُ اللّهُمَّ مَفْزَعاً لِمَظْلُومِ عِبادِکَ  وَ ناصِراً لِمَنْ لا یَجِدُ لَهُ ناصِراً غَیْرَکَ، وَ مُجَدِّداً لِما عُطِّلَ مِنْ أَحْکامِ کِتابِکَ، وَ مُشَیِّداً لِما وَرَدَ مِنْ أَعْلامِ دینِکَ، وَ سُنَنِ نَبِیِّکَ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ، وَاجْعَلْهُ اللّهُمَّ مِمَّنْ حَصَّنْتَهُ مِنْ بَأْسِ الْمُعْتَدینَ، اَللّهُمَّ وَ سُرَّ نَبِیَّکَ مُحَمَّداً صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ بِرُؤْیَتِهِ، وَ مَنْ تَبِعَهُ عَلى دَعْوَتِهِ، وَارْحَمِ اسْتِکانَتَنا بَعْدَهُ ، اللّهُمَّ اکْشِفْ هذِهِ الْغُمَّةَ عَنْ هذِهِ الْأُمَّةِ بِحُضُورِهِ، وَ عَجِّلْ لَنا ظُهُورَهُ، إِنَّهُمْ یَرَوْنَهُ بَعیداً وَ نَراهُ قَریباً، بِرَحْمَتِکَ یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ.

اَلْعَجَلَ، اَلْعَجَلَ؛ یا مَولای یا صاحِبَ الزَّمانِ

اَلْعَجَلَ، اَلْعَجَلَ؛ یا مَولای یا صاحِبَ الزَّمانِ

اَلْعَجَلَ، اَلْعَجَلَ؛ یا مَولای یا صاحِبَ الزَّمان

❁❅❁❅❁❅❁❅❁

​بسم الله الرحمن الرحیم

السلام علیک یامولانا یاصاحب الزمان (عج)

سلام دوستان?

امروز چهارشنبه ۱۴٠٠/٠۴/٠۲

موضوع: کدهای قرآنی 

??????

کدهای بسيار خوب از قرآن  ▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓

?اگه فرزند صالح ميخواي:

رَبِّ هَبْ لِي مِن/ ْ لَدُنْكَ ذُرِّيَّةً طَيِّبَةً إِنَّكَ سَمِيعُ الدُّعَاءِ  

رَبِّ لَا تَذَرْنِي فَرْدًا وَأَنْتَ خَيْرُ الْوَارِثِينَ 

▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓

?اگه ميترسي قلبت گمراه بشه:

رَبَّنَا لَا تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنَا وَهَبْ لَنَا مِنْ لَدُنْكَ رَحْمَةً إِنَّكَ أَنْتَ الْوَهَّاب 

▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓

?اگه ميخواي #شهيد از دنيا بري:

رَبَّنَا آمَنَّا بِمَا أَنْزَلْتَ وَاتَّبَعْنَا الرَّسُولَ فَاكْتُبْنَا مَعَ الشَّاهِدِينَ   

▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓

?اگه غم و غصه ي بزرگي داري:

حَسْبِيَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَهُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ  

▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓   

? اگه ميخواي خودت و فرزندانت پايبند #نماز باشيد:

رَبِّ اجْعَلْنِي مُقِيمَ الصَّلاةِ وَمِنْ ذُرِّيَّتِي رَبَّنَا وَتَقَبَّلْ دُعَاءِ  

▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓

?اگه ميخواي همسر و فرزندانت بهت وفادار باشن:

رَبَّنَا هَبْ لَنَا مِنْ أَزْوَاجِنَا وَذُرِّيَّاتِنَا قُرَّةَ أَعْيُنٍ وَاجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِينَ إِمَامًا 

▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓

? اگه خونه ي خوب ميخواي:

رَبِّ أَنْزِلْنِي مُنْزَلًا مُبَارَكًا وَأَنْتَ خَيْرُ الْمُنْزِلِين

▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓

? اگه ميخواي #شيطان ازت دور باشه:

رَبِّ أَعُوذُ بِكَ مِنْ هَمَزَاتِ الشَّيَاطِينِ وَأَعُوذُ بِكَ رَبِّ أَنْ يَحْضُرُونِ 

▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓   

?اگه از عذاب #جهنم ميترسي:

رَبَّنَا اصْرِفْ عَنَّا عَذَابَ جَهَنَّمَ إِنَّ عَذَابَهَا كَانَ غَرَامًا 

▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓

?اگه ميترسي خدا اعمالت رو قبول نکنه:

رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ  

▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓▓

?اگه ناراحتي:

إنما أَشْكُو بَثِّي وَحُزْنِي إِلَى اللَّه 

اَللّهُــــمَّ_عَجـِّــل_لِوَلیِّــــکَ_الفَـــــرَج?

​حديث۱ 

اميرالمؤمنين علي عليه السلام: 

قيلَ لِلعَبدِ الصّالِحِ لُقمانَ: أيُّ النّاسِ أفضَلُ؟ قالَ: المُؤمِنُ الغَنِيُّ، قيلَ: الغَنِيُّ مِنَ المالِ؟ فَقالَ: لا، ولكِنَّ الغَنِيَّ مِنَ العِلمِ الَّذي إنِ احتيجَ إلَيهِ انتَفَعَ بِعِلمِهِ، وإنِ استُغنِيَ عَنهُ اكتَفى. 

امام على عليه السلام: به عبد صالح، يعنى لقمان، گفته شد: كدام يك از مردمان، با فضيلت ترند؟ گفت: «مؤمنِ برخوردار». گفته شد: از مال؟ گفت: «نه ؛ ليكن برخوردار از دانشى كه اگر به او محتاج شدند، از دانشش سود برند و اگر از او بى نياز شدند، خودش به آن اكتفا كند». 

قصص الأنبياء: ص ۱۹۷ ح ۲۴۸، بحار الأنوار: ج ۱۳ ص ۴۲۱ ح ۱۶.

#انتخابات1400
? انتخابات واقعی

? یه نکته بسیار مهم که همه باید بهش توجه کنند اینه که اصل وجود انتخابات “برای انتخاب بین بد و خوب نیست” بلکه برای انتخاب بین “خوب و خوب تر” هست.

❇️ یک انتخابات سالم و موفق زمانی میتونه رخ بده که همه افرادی که شورای نگهبان اونها رو تایید میکنه کاملا به “منافع ملی، قانون اساسی و فرمایشات رهبری” پایبند باشند.

⭕️ این کار بسیار غلطی هست که شورای نگهبان بخواد افرادی که “مخالف منافع ملی عمل کردند” رو تایید کنه اونم فقط به خاطر اینکه میزان مشارکت مردم در انتخابات رو بالا ببره!
?

اصلا فکر نکنید که انتخابات زمانی سالم هست که حتما چند تا غربگرا هم تایید بشن تا همه مردم شرکت کنند!

? ? انتخابات فقط باید بین خوب ها باشه تا مردم با خیال راحت و با دقت، افرادی که نسبت به انقلاب و مردم دلسوزتر هستند رو انتخاب کنند.

✅ ما مردم ایران از شورای نگهبان مجدانه میخوایم که به هیچ وجه “حتی یک نفر از غربگرایان رو تایید صلاحیت نکنه".

✔️ همشون رو رد کنید و مطمئن باشید که همه مردم پشتیبان شما هستند و دیگه غربگرایان توانایی راه اندازی هیچ فتنه ای رو ندارند.

? همه مردم ایران عمیقا منتظر تصمیم انقلابی عزیزانشون در شورای نگهبان هستند.

مرحوم كفعمى در كتاب «البلد الأمين» دعايى را براى حضرت امام زمان ارواحنا فداه نقل مي فرمايد كه آن حضرت آن دعا را به مردى كه زندانى بود ياد مى‏ دهند و بعد از خواندن ، او از زندان آزاد مى‏ شود :

إِلهي عَظُمَ الْبَلاءُ ، وَبَرِحَ الْخَفاءُ ، وَانْكَشَفَ الْغِطاءُ ، وَانْقَطَعَ الرَّجاءُ ، وَضاقَتِ الْأَرْضُ ، وَمُنِعَتِ السَّماءُ ، وَأَنْتَ الْمُسْتَعانُ ، وَ إِلَيْكَ الْمُشْتَكى ، وَعَلَيْكَ الْمُعَوَّلُ فِي الشِّدَّةِ وَالرَّخاءِ . أَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، اُولِى الْأَمْرِ الَّذينَ فَرَضْتَ عَلَيْنا طاعَتَهُمْ ، وَعَرَّفْتَنا بِذلِكَ مَنْزِلَتَهُمْ ، فَفَرِّجْ عَنَّا بِحَقِّهِمْ فَرَجاً عاجِلاً قَريباً كَلَمْحِ الْبَصَرِ أَوْ هُوَ أَقْرَبُ .

يا مُحَمَّدُ يا عَلِيُّ ، يا عَلِيُّ يا مُحَمَّدُ ، إِكْفِياني فَإِنَّكُما كافِيانِ ، وَانْصُراني فَإِنَّكُما ناصِرانِ ، يا مَوْلانا يا صاحِبَ الزَّمانِ ، اَلْغَوْثَ الْغَوْثَ الْغَوْثَ ، أَدْرِكْني أَدْرِكْني أَدْرِكْني ، اَلسَّاعَةَ السَّاعَةَ السَّاعَةَ ، اَلْعَجَلَ الْعَجَلَ الْعَجَلَ ، يا أَرْحَمَ الرَّاحِمينَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الطَّاهِرينَ .(22)

بار خدايا؛ بلا و مصيبت بزرگ شد و پنهانى برطرف گشت (آنچه پنهان بود آشكار شد) و پرده (از كار ما) برداشته شد و اميد قطع شد و زمين (بر ما) تنگ آمد و آسمان (رحمتش را از ما) دريغ كرد و تنها تويى كه از تو يارى خواسته مى ‏شود ، و شكايت ما نزد تو آورده مى ‏شود و در سختى و سستى بر تو اعتماد مى‏ شود . خدايا ؛ بر محمّد و آل محمّد درود فرست، همان صاحبان امرى كه اطاعت آن‏ها را بر ما واجب كردى و به اين وسيله مقام و منزلت آنان را براى ما شناساندى، پس به حقّ آنان براى ما گشايش فورى و نزديكى چون چشم بر هم زدن يا نزديك‏تر از آن مرحمت فرما .

اى محمّد؛ اى على؛ اى على؛ اى محمّد؛ مرا كفايت كنيد كه همانا شما كفايت‏ كنندگان من هستيد و مرا يارى كنيد كه همانا شما يارى كنندگان من هستيد، اى مولاى ما، اى صاحب الزمان؛ به فرياد رس، به فرياد رس، به فرياد رس، مرا درياب، مرا درياب، مرا درياب، هم‏اكنون، هم‏اكنون، هم‏اكنون، به شتاب، به شتاب، به شتاب، اى مهربان‏ترين مهربانان، به حقّ حضرت محمّد و آل پاكش .

22) البلد الأمين : 607 ، مزار شهيد : 231 ، المصباح : 235 ، منهاج العارفين : 483 .

زیارت حضرت صاحب الزّمان (علیه السلام) در روز جمعه

همان روزى است که ایشان در آن روز ظهور خواهد فرمود… بگو:

السَّلامُ عَلَیْکَ یَا حُجَّةَ اللهِ فِی أَرْضِهِ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا عَیْنَ اللهِ فِی خَلْقِهِ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا نُورَ اللهِ الَّذِی یَهْتَدِی بِهِ الْمُهْتَدُونَ وَ یُفَرَّجُ بِهِ عَنِ الْمُؤْمِنِینَ السَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا الْمُهَذَّبُ الْخَائِفُ السَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا الْوَلِیُّ النَّاصِحُ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا سَفِینَةَ النَّجَاةِ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا عَیْنَ الْحَیَاةِ السَّلامُ عَلَیْکَ صَلَّى اللهُ عَلَیْکَ وَ عَلَى آلِ بَیْتِکَ الطَّیِّبِینَ الطَّاهِرِینَ السَّلامُ عَلَیْکَ عَجَّلَ اللهُ لَکَ مَا وَعَدَکَ مِنَ النَّصْرِ وَ ظُهُورِ الْأَمْرِ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا مَوْلایَ أَنَا مَوْلاکَ عَارِفٌ بِأُولاکَ وَ أُخْرَاکَ أَتَقَرَّبُ إِلَى اللهِ تَعَالَى بِکَ وَ بِآلِ بَیْتِکَ وَ أَنْتَظِرُ ظُهُورَکَ وَ ظُهُورَ الْحَقِّ عَلَى یَدَیْکَ،وَ أَسْأَلُ اللهَ أَنْ یُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ یَجْعَلَنِی مِنَ الْمُنْتَظِرِینَ لَکَ وَ التَّابِعِینَ وَ النَّاصِرِینَ لَکَ عَلَى أَعْدَائِکَ وَ الْمُسْتَشْهَدِینَ بَیْنَ یَدَیْکَ فِی جُمْلَةِ أَوْلِیَائِکَ یَا مَوْلایَ یَا صَاحِبَ الزَّمَانِ صَلَوَاتُ اللهِ عَلَیْکَ وَ عَلَى آلِ بَیْتِکَ هَذَا یَوْمُ الْجُمُعَةِ وَ هُوَ یَوْمُکَ الْمُتَوَقَّعُ فِیهِ ظُهُورُکَ وَ الْفَرَجُ فِیهِ لِلْمُؤْمِنِینَ عَلَى یَدَیْکَ وَ قَتْلُ الْکَافِرِینَ بِسَیْفِکَ وَ أَنَا یَا مَوْلایَ فِیهِ ضَیْفُکَ وَ جَارُکَ وَ أَنْتَ یَا مَوْلایَ کَرِیمٌ مِنْ أَوْلادِ الْکِرَامِ وَ مَأْمُورٌ بِالضِّیَافَةِ وَ الْإِجَارَةِ فَأَضِفْنِی وَ أَجِرْنِی صَلَوَاتُ اللهِ عَلَیْکَ وَ عَلَى أَهْلِ بَیْتِکَ الطَّاهِرِینَ.

سیّد بن طاووس فرموده: من پس از این زیارت به این شعر تمثل مى‏جویم و به آن حضرت اشاره نموده، مى‏گویم:

نَزِیلُکَ حَیْثُ مَا اتَّجَهَتْ رِکَابِی وَ ضَیْفُکَ حَیْثُ کُنْتُ مِنَ الْبِلادِ

سلام بر تو اى حجّت خدا در زمینش، سلام بر تو اى دیده خدا در میان مخلوقاتش، سلام‏ بر تو اى نور خدا که رهجویان به آن نور ره مى‏یابند و به آن نور از مؤمنان اندوه و غم زدوده مى‏شود، سلام بر تو اى پاک‏نهاد و اى هراسان از آشوب دوران، سلام بر تو اى همراه خیرخواه، سلام بر تو اى کشتى نجات، سلام بر تو اى چشمه حیات، سلام بر تو، درود خدا بر تو و بر خاندان پاکیزه و و پاکت، سلام بر تو، خدا در تحقق وعده‏اى که به تو داده از نصرت و ظهور امرت شتاب فرماید، سلام بر تو اى مولاى من، من دل‏بسته تو و آگاه به شأن دنیا و آخرت توام، و به دوستى تو و خاندانت به سوى خدا تقرّب مى‏جویم و ظهور تو و ظهور حق را به دست تو انتظار می‏کشم و از خدا درخواست مى‏کنم بر محمّد و خاندان‏ محمّد درود فرستد و مرا از منتظران و پیروان و یاوران تو در برابر دشمنانت و از شهداى در آستانت در شمار شیفتگانت قرار دهد، اى سرور من، اى صاحب‏ زمان، درودهاى خدا بر تو و بر خاندانت، امروز روز جمعه و روز توست‏ روزى که ظهورت و گشایش کار اهل ایمان به دستت در آن روز و کشتن کافران به سلاحت‏ امید مى‏رود و من اى آقاى من در این روز می‌ه‌مان و پناهنده به توام و تو اى مولاى من بزرگوارى از فرزندان‏ بزرگواران و از سوى خدا به پذیرایى و پناه‏دهى مأمورى، پس مرا پذیرا باش و پناه ده، درودهاى خدا بر تو و خاندان پاکیزه ‏ات.

در هر کجا و بر سر هر خوان، من میهمان توام اى صاحب الزّمان (علیه السلام)

مفاتیح الجنان - شیخ عباس قمی

مرد میدان نداشتند!
کجاستی حاج قاسم؟

‎#دشت_برچی
‎#شیعیان_هزاره

?​گام هشتم: تعهد (مسئولیت پذیری) 

«اللّهمَّ ارْزُقْنِی فِیهِ رَحْمَةَ الْأَیْتَامِ وَإِطْعَامَ الطَّعَامِ»، [۱] «بار خدایا در این روز مهرورزی به یتیمان و خوراک دادن به دیگران را روزیم فرما». 

گام دیگر از پلّه‌های صعود در مراتب خودسازی، فراتر رفتن از منافع شخص خود و خیر رساندن به دیگران است و پایین ترین مرتبه آن این است که دیگران از دست و زبان انسان در امان باشند؛ «المسلم من سلم المسلمون من یده ولسانه»، «مسلمان کسی است که دیگر مسلمانان از دست و زبان وی در امان باشند» و این که وظایف خود را خود انجام دهد و بار زندگی خویش را بر دیگری نیندازد؛ «مَلْعُونٌ مَنْ أَلْقَی کَلَّهُ عَلَی النَّاس»، «مطرود خداوند است کسی که بار خود را بر دیگران تحمیل کند. » مراتب بالاتر تعهد، خیر رساندن به دیگران و مهرورزی به این و آن است تا عالی ترین مراتب آن که ایثار و فداکاری با جان و مال برای رفاه و آسایش و سربلندی و سعادتمندی جامعه است که شهیدان و صالحان از این جمله اند. 

در دعای روز هشتم به دو مورد از این موارد به عنوان نمونه اشاره شده است: مهرورزی به یتیمان و خوراک خوراندن به دیگران. 

در روایتی از پیامبر خدا (ص) آمده است که فرمود: 

«خیر بیوتکم بیت فیه یتیم یحسن إلیه وشرّ بیوتکم بیت فیه یتیم یساء إلیه»، [۲] «بهترین خانه‌های شما خانه ای است که در آن یتیمی 

مورد احسان و مهربانی قرار گیرد و بدترین خانه‌های شما خانه ای است که در آن با یتیمی بدرفتاری شود». 

در قرآن نیز آیاتی در این مورد آمده است: «فامّا الیتیم فلا تقهر و اما السائل فلا تنهر و اما بنعمة ربک فحدث» (ضحی: ۱۱)، «پس یتیم را میازارش و سائل را مران از خویش و از نعمت پروردگارت فراوان گوی. » در جای دیگر فرماید «وفی اموالهم حق معلوم للسائل والمحروم» (معارج: ۲۵)، «در اموالشان حقی است معلوم برای افراد نیازمند و محروم». اما مرتبه ی والای ایثار آن جاست که در شأن اهل بیت فرمود: «وَیُطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلی حُبِّهِ مِسْکیناً وَیَتیماً وَأَسیراً، إِنَّما نُطْعِمُکُمْ لِوَجْهِ اللّه لا نُریدُ مِنْکُمْ جَزاءً وَلا شُکُوراً» (انسان: ۸)، «و طعام را، با آن که دوستش دارند، به بینوا و یتیم و اسیر خورانند و گویند ما شما را برای خدا اطعام کرده ایم و از شما سپاس گزاری و پاداشی نمی خواهیم». 

خواجه عبداللّه مسؤلیت پذیری را شاخه ای از جوانمردی می‌داند و گوید: 

خداوند کرامت بی نهایت بر اصحاب کهف نهاد، که آنان را جوانمرد خواند، همان گونه که ابراهیم خلیل و یوسف صدیق را جوانمرد خواند. 

الهی! 

نصیب من بیچاره از این کار، همه درد است، 

مبارک باد که این درد مرا سخت درد است! 

بیچاره آن کس که از این درد فرد است، 

هر که بدین درد ننازد، حقأ که ناجوانمرد است! [۱] 

[ذکر این روز « اللّهمَّ ارْزُقْنِی فِیهِ رَحْمَةَ الْأَیْتَامِ » است. ]

———-

[۱]: . دعای روز هشتم ماه رمضان: «اللّهمَّ ارْزُقْنِی فِیهِ رَحْمَةَ الْأَیْتَامِ وَإِطْعَامَ الطَّعَامِ وَإِفْشَاءَ السَّلَامِ وَمُجَانَبَةَ اللِّئَامِ وَصُحْبَةَ الْکِرَامِ بِطَوْلِکَ یَا مَلْجَأَ الْآمِلِینَ». 

[۲]: . مستدرک الوسائل، ج۱، ص۱۴۸. 

[۱]: . کشف الاسرار، ۴/۴۲۵.

​?گام هفتم: تذکر (یادآوری) 

«وَارْزُقْنِی فِیهِ ذِکْرَکَ وَ شُکْرَکَ بِدَوَامِهِ»، [۱] «بار خدایا، در این روز تداوم ذکرت را روزیم فرما». 

مداومت در ذکر و همواره به یاد خدا بودن، از گام‌های دیگر تکامل و از مراحل مهمّ خودسازی است. خداوند متعال در قرآن می‌فرماید: «إِنَّ الَّذینَ اتَّقَوْا إِذا مَسَّهُمْ طائِفٌ مِنَ الشَّیْطانِ تَذَکَّرُوا فَإِذا هُمْ مُبْصِرُونَ»، «پرهیزگاران چون وسوسه‌های شیطانی به سراغشان آید متذکر می‌شوند و بینا می‌گردند». (اعراف: ۲۰۱) 

از امام صادق (ع) روایت است که فرمود: «شخصی تصمیم به گناه می‌گیرد اما هنگامی که به یاد خدا می‌افتد از گناه صرف نظر می‌کند». 

تذکر دارای انواع و اقسامی است: 

۱. یادآوری خداوند به هنگام روبه رو شدن با گناهان 

۲. یادآوری خداوند به هنگام برخوردار شدن از نعمت‌ها 

۳. یادآوری خداوند به هنگام خشم و شهوت 

۴. یادآوری خداوند پس از ارتکاب گناه برای انجام توبه 

۵. یادآوری خداوند به هنگام مواجه شدن با دنیاداران و… 

انسان باید همواره واعظی در درون داشته باشد: 

هرکه را خوابگه آخر به دو مشتی خاک است 

گو چه حاجت که به افلاک کشی ایوان را [۲] 

مرحوم امام خمینی (ره) در کتاب چهل حدیث در شرح حدیث هجدهم می‌نویسد: 

«بدان که تذکر از نتایج تفکر است و لهذا منزل تفکر را مقدم بر منزل تذکّر دانسته اند». جناب خواجه عبداللّه فرماید: «تذکر فوق تفکر است، زیرا این طلب محبوب است و آن حصول مطلوب. » تا انسان به دنبال جستجو است، از مطلوب محجوب است و با وصول مطلوب، از تعب تحصیل فارغ آید. و قوت و کمال تذکر بسته به قوت و کمال تفکر است و آن تفکر که نتیجه اش تذکّر نام معبود است، در میزان سایر اعمال نیاید و با آن‌ها در فضیلت مقایسه نشود؛ چنان چه در روایات شریفه از عبادت یک سال و شصت سال و هفتاد سال، تفکر یک ساعت را بهتر شمرده اند و چون ثمره ی مهم عبادات حصول تذکر از معبود حق است و این خاصیت از تفکر صحیح بهتر حاصل می‌شود. پس اگر طالب کمالات صوریّه و معنویه و سالک طریق آخرت و مهاجر الی اللّه هستی، قلب را عادت بده به تذکّر محبوب و دل را عجین کن با یاد حق تعالی». [۱] 

در باره تذکر روایاتی است که برخی را یادآور می‌شویم: 

۱. در کافی به سند صحیح از فضیل بن یسار از امام صادق (ع) روایت شده است که فرمود: «مَا مِنْ مَجْلِسٍ یَجْتَمِعُ فِیهِ أَبْرَارٌ وَفُجَّارٌ فَیَقُومُونَ عَلَی غَیْرِ ذِکْرِ اللّه عَزَّ وَ جَلَّ إِلَّا کَانَ حَسْرَةً عَلَیْهِمْ یَوْمَ الْقِیَامَه»، «هیچ مجلسی نیست که در آن نیکان و بدانی گرد هم آیند، آن گاه بدون ذکر خدا برخیزند مگر آنکه برای آن‌ها در روز قیامت مایه ی حسرت گردد». 

۲. باز در کافی به سند خود از امام صادق (ع) روایت است که فرمود: «إنّ اللّه عزوجلّ یقول: من شغل بذکری عن مسألتی أعطیته أفضل ما اعطی من سألنی»، «هر کس به خاطر ذکر من از درخواست از من باز بماند، او را بیشتر از آن چه کسی از من درخواست کرده عطا خواهم کرد». [۱] 

۳. در کتاب عدة الداعی از پیامبر خدا (ص) روایت است که فرمود: «وَاعْلَمُوا أَنَّ خَیْرَ أَعْمَالِکُمْ وَأَزْکَاهَا وَأَرْفَعَهَا فِی دَرَجَاتِکُمْ وَخَیْرَ مَا طَلَعَتْ عَلَیْهِ الشَّمْسُ ذِکْرُ اللّه سُبْحَانَهُ فَإِنَّهُ أَخْبَرَ عَنْ نَفْسِهِ فَقَالَ أَنَا جَلِیسُ مَنْ ذَکَرَنِی… »، «بدانید که بهترین اعمال شما نزد پروردگارتان و پاکیزه ترین و رفیع ترین آن‌ها و بهترین چیزی که بر آن آفتاب تابیده، یاد خداوند سبحان است چراکه وی از خودش خبر داده و فرموده: من همنشین کسی هستم که یادم باشد». [۲] 

پیر هرات گوید: 

مردم را نور امید در دل تابد و عارف را نور عیان در جان! 

امروز همه با جهان مشغولند، 

و او با آن یکی 

و فردا همه غرق نعیمند 

و او همچنان با آن یکی! [۳] 

[ذکر این روز «اللّهمّ ارزقنی فیه ذکرک بدوامه» است. ]

———-

[۱]: ۱. دعای روز هفتم ماه رمضان: «اللّهمَّ أَعِنِّی فِیهِ عَلَی صِیَامِهِ وَ قِیَامِهِ وَاجْنُبْنِی فِیهِ مِنْ هَفَوَاتِهِ وَآثَامِهِ وَارْزُقْنِی فِیهِ ذِکْرَکَ وَشُکْرَکَ بِدَوَامِهِ بِتَوْفِیقِکَ یَا هادی المضلَّین». 

[۲]: . لسان الغیب حافظ شیرازی، دیوان اشعار، غزل ۹. 

[۱]: ۱. امام خمینی، چهل حدیث، ص۲۴۹. 

[۱]: ۱. الکافی، ج۲، ص۵۰۱. 

[۲]: ۲. عدة الداعی، ص۲۳۸. 

[۳]: -کشف الاسرار ۷/۱۵۲، تفسیر سوره شعراء.

?​گام ششم: تنزَّه (معصیت گریزی) 

«اللّهمَّ لا تَخْذُلنی فیهِ لِتَعَرُّضِ مَعْصِیَتِکَ»، [۱] 

«بار خدایا در این روز مرا با ارتکاب نافرمانیت خوار مگردان». 

پزشکان قدیم با دیدن زبان بیمار، بیماری‌های جسمی وی را تشخیص می‌دادند و علمای اخلاق و عرفان، با دقت در گفتار افراد، بیماری‌های روحی آنان را تشخیص می‌دهند. همان گونه که جسم به انواع بیماری‌ها مبتلا می‌شود، روح انسان نیز به انواع بیماری‌ها از قبیل حرص، حسد، طمع (آز)، خودبزرگ بینی (استکبار)، عُجبْ (خود شیفتگی)، یأس از رحمت خدا (خود کم بینی و احساس حقارت)، کسالت و تنبلی از انجام وظیفه و عبادت، بد زبانی (از قبیل دروغ، غیبت، تهمت، فحاشی و… ) مبتلا می‌شود. آلوده شدن به هر یک از این بیماری ها، باعث خفت و خواری انسان در دنیا و آخرت می‌شود. عیب یابی و کشف بیماری ها، خود کار دشواری است و برنامه ریزی برای درمان آن، کاری است دشوارتر. هرکس برای سلامت روح و روان خود باید برنامه ریزی کند و از پرتگاه‌هایی که انسان را به گرداب گناه می‌اندازد، دوری گزیند. 

«اللّهم لا تخذلنی… »؛ «خذلان» از دیدگاه عارفان، دوران بدبختی سالک است که گاهی به خاطر گناه یا ترک اولایی، از سیر و سلوک باز می‌ماند. زمینه‌های این گناهان به خود انسان بازمی گردد و به طور طبیعی محرومیت از رحمت خدا را به دنبال دارد. خدای متعال 

می فرماید: «اِنْ یَنْصُرْکُمُ اللّه فَلا غالِبَ لَکُمْ وَإِنْ یَخْذُلْکُمْ فَمَنْ ذَا الَّذی یَنْصُرُکُمْ مِنْ به عدهِ وَعَلَی اللّه فَلْیَتَوَکَّلِ الْمُؤْمِنُونَ».، [۱] «اگر به یاری خدا بشتابید، کسی بر شما غالب نمی شود. و اگر خدا شما را به خواری واگذارد، چه کسی است که بتواند شما را یاری رساند و مؤمنان باید بر خدا توکل کنند». و در جای دیگر شیطان مایه ی خواری و گمراهی انسان معرفی شده است: «وکان الشیطان للانسان خذولاً»، [۲] «شیطان مایه ی خواری و بدبختی انسان است». 

بدترین حالت برای انسان این است که به خاطر آلوده شدن به گناه، خدای متعال او را به حال خود واگذارد. البته گاه این به خود واگذاردن‌ها زمینه ای برای توبه و تحول و تکامل انسان فراهم می‌آورد. و این خود یکی از ابزارهای آزمایش الهی و زمینه ای برای بازگشت و توبه و توجه به اوست - که فرمود: انین المذنبین احبّ الیّ من تسبیح المسبحین. 

خواجه عبداللّه گوید: 

چون موسی از خواست خود که «ارنی» بود دست کشید و به مقام توبه رسید، خدا او را به رسالت مبعوث گردانید و فرمود: 

من تو را از یک چیز منع کردم که دیدار بود 

و به شرف پیامبری بیاراستم که بر تو هموار بود 

پس این نعمت را شکر کن و قدر آن را بدان. [۳] 

[ذکر این روز «اللّهمّ لاتخذلنی لتعّرض معصیتک» است. ]

———-

[۱]: . دعای روز ششم ماه رمضان: «اللّهمَّ لا تَخْذُلْنی فیهِ لِتَعَرُّضِ مَعْصِیَتِکَ وَلاتَضْرِبْنی بِسِیاطِ نَقِمَتِکَ وَزَحْزِحْنی فیهِ مِنْ مُوجِباتِ سَخَطِکَ بِمَنِّکَ وَاَیادیکَ یا مُنْتَهی رَغْبَةِ الرّاغِبینَ». 

[۱]: ۱. قرآن، آل عمران: ۱۵۹. 

[۲]: ۲. قرآن، فرقان: ۲۹. 

[۳]: . کشف الاسرار، ۷/۱۵۲، تفسیر سوره شعراء.

?​گام پنجم: استغفار (آمرزش خواهی) 

«اللّهمَّ اجْعَلْنِی فِیهِ مِنَ الْمُسْتَغْفِرِینَ»، [۱] «بار خدایا در این روز مرا از آمرزش خواهان قرار ده». 

گام دیگر در جهت اصلاح نفس و جبران خطاهای گذشته، استغفار است؛ آن گاه که انسان به عواقب و پیامد گناهش پی می‌برد و درصدد اصلاح و علاج برمی آید، به درگاه الهی رو می‌کند و آمرزش گناه اش را از او می‌خواهد. 

«اللّهم لا أجد لذنوبی غافرا ولا لقبائحی ساترا ولا لشی ء من عملی القبیح بالحسن مبّدلا غیرک»، [۲] 

«بار خدایا، برای گناهانم آمرزنده ای جز تو نمی یابم، برای زشتی هایم پوشاننده ای جز تو نمی شناسم و برای کردار زشتم دگرگون کننده ای جز تو نمی دانم». 

پیامبر خدا (ص) فرمود: «برای هر دردی درمانی است و درمان گناهان، آمرزش خواهی است». [۳] 

استفغار امری درونی و قلبی است و استغفارکننده باید با تمام وجود از گناهان خود پشیمان باشد و از خداوند طلب آمرزش و غفران کند. اما علاوه بر آن باید آن را به زیان نیز بیاورد. از امام صادق (ع) روایت است که فرمود: «هر کس کار ناشایستی انجام دهد، خدای متعال تا 

هفت ساعت به وی مهلت می‌دهد. پس اگر سه مرتبه گفت: «أَسْتَغْفِرُ اللّه الَّذِی لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ و اتوبُ اِلَیه»، بر وی چیزی نوشته نمی شود». [۱] 

غزالی در کیمیای سعادت ذکر استغفار را برای مبتدیان و ذکر سبحان اللّه را برای منتهیان مناسب دانسته است. [۲] 

خواجه عبداللّه در صد میدان نخستین میدان را توبه و استغفار و آخرین آن را میدان بقاء دانسته است و این همه را جز به عنایت و یاری خدا میسر نمی داند، او در تفسیر سوره ی قیامت گوید: 

دانی که من نه به خود بدین روزم، 

و نه به هدایت خود شمع هدایت می‌افروزم. 

از من چه آید؟ 

و کردار من چه گشاید؟ 

طاعت من، به توفیق تو! 

خدمت من، به هدایت تو! 

توبه ی من، به رعایت تو! 

شکر من، به انعام تو! 

ذکر من، به الهام تو! 

همه تویی!

———-

[۱]: ۱. دعای روز پنجم ماه رمضان: «اللّهمَّ اجْعَلْنِی فِیهِ مِنَ الْمُسْتَغْفِرِینَ وَاجْعَلْنِی فِیهِ مِنْ عِبَادِکَ الصَّالِحِینَ الْقَانِتِینَ وَاجْعَلْنِی فِیهِ مِنْ أَوْلِیَائِکَ الْمُتَّقِینَ بِرَأْفَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ». 

[۲]: ۲. فرازهایی از دعای کمیل. 

[۳]: ۳. «لِکُلِّ دَاءٍ دَوَاءٌ وَدَوَاءُ الذُّنُوبِ الِاسْتِغْفَارُ»، وسائل الشیعه، ج ۱۱، ص۳۵۴. 

[۱]: . «من عمل سیئة اجّل فیها سبع ساعات من النهار، فان قال «أَسْتَغْفِرُ اللّه الَّذِی لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ واتوب الیه ثلاث مرات، لم تکتب علیه»، الکافی، ج۲، ص۴۳۷. 

[۲]: . غزالی، کیمیای سعادت/ ۲۰۷.

​?گام چهارم: استمداد (یاری خواهی) 

«اللّهمَّ قَوِّنِی فِیهِ عَلَی إِقَامَةِ أَمْرِک»، [۱] «بار خدایا در این روز مرا بر انجام فرمانت یاری بخش». 

سالک الی اللّه بدون یاری خدا و استمداد از او راه به جایی نمی برد: 

راه سخت است مگر یار شود لطف اله 

ورنه آدم نبرد صرفه ز شیطان رجیم [۲] 

در دعای کمیل می‌خوانیم: «قوّ علی خدمتک جوارحی واشدد علی العزیمة جوانحی»، «بار خدایا اعضایم را برای خدمتت نیرو بخش و بالهای تصمیمم را برای پرواز به کویت استواری ده». 

هر کار باید به نام خدا و با استعانت از خدا آغاز شود (بسم اللّه الرحمن الرحیم) و برای خدا و به سوی خدا ادامه یابد (انّا الیه راجعون) ؛ و این غرور و خودبزرگ بینی است که کسی فکر کند خودش کسی است و به یاری خود می‌تواند کاری انجام دهد. 

«لا حول ولا قوة الّا باللّه»، هیچ نیرو و قوتی نیست مگر با قوت و نیروی الهی. صفات خدا محکمات وجودند و قدرت خدا منشاء همه قدرت هاست. هیچ سنگی از جای خود حرکت نمی کند مگر به اراده و خواست او. این چنین نیست که انسان فکر کند بدون استمداد از او می‌تواند کاری انجام دهد و بدون یاری او می‌تواند در جهت خودسازی 

و برطرف کردن خصلت‌های ناپسند و آراسته شدن به اخلاق پسندیده حرکت کند. بنابراین باید توفیق خوب شدن را نیز از خدا خواست و توفیق استمرار خوبی‌ها را نیز از او انتظار داشت. همواره باید این دعا را زیر لب زمزمه کرد که: خدایا هیچ گاه ما را به خودمان وامگذار و نظر لطف و رحمتت را از ما بر مگیر. 

برای استمداد از خدا باید به ریسمان محکم الهی چنگ زد که فرمود: «وَاعْتَصِمُوا بحبلِ اللّه جَمِیعاً» (آل عمران: ۱۰۳)، «به ریسمان محکم الهی چنگ زنید» و نیز فرمود: «وَاعْتَصِمُوا بِاللّه هُوَ مَوْلاکُمْ» (حج: ۷۸)، «به خدا متوسل شوید که او سرور شماست». 

پیر هرات گوید: «پناه جستن، چنگ زدن به ریسمان خدا و پایداری در فرمان برداری است». 

پناه جستن بر سه وجه است: پناه جستن عوام، پناه جستن خواص و پناه جستن خواصِ خواص. 

پناه جستن عوام؛ تصدیق وعده و وعید، تعظیم امر و نهی و معامله کردن با دیگران بر اساس یقین و انصاف است. 

پناه جستن خواص؛ اراده را در اختیار گرفتن، کار خلق به خلق واگذاشتن و تعلقات را فروگذاردن است 

و پناه جستن خواصِ خواص؛ تنها خدا را دیدن، به خاطر بزرگی خدا به امر او گردن نهادن و برای نزدیک شدن به او با وی دمساز شدن است. [۱] 

[ذکر این روز «اللّهمَّ قوّ علی خدمتک جوارحی» است. ]

———-

[۱]: . دعای روز چهارم ماه رمضان: «اللّهمَّ قَوِّنِی فِیهِ عَلَی إِقَامَةِ أَمْرِکَ وَارْزُقْنِی فِیهِ حَلَاوَةَ ذِکْرِکَ وَأَوْزِعْنِی فِیهِ أَدَاءَ شُکْرِکَ بکرمک واحفظنی بحفظک و سترک یا أبصر الناظرین». 

[۲]: . لسان الغیب حافظ شیرازی، دیوان اشعار، غزل شماره ۳۶۷. 

[۱]: ۱. خواجه عبداللّه انصاری، منازل السایرین، ص۴۱.

​?گام سوم: تدبّر (هوشیاری و اندیشه ورزی) 

«اللّهمَّ ارْزُقْنِی فِیهِ الذِّهْنَ وَالتَّنْبِیهَ وَأَبْعِدْنِی فِیهِ عَنِ السَّفَاهَةِ وَالتَّمْوِیهِ» [۱] 

«بار خدایا در این روز هوشیاری و بیداری را بهره‌ام فرما و از سفاهت و نادانی دورم گردان». 

سومین گام در راه خودسازی، هوشیاری و اندیشه ورزی است. پس از بیدار شدن از خواب غفلت و تصمیم گرفتن برای اصلاح خویشتن، باید اندیشیدن و رهایی از جهالت و نادانی را از خدا طلب کرد. خداوند متعال می‌فرماید: «وَأَنْزَلْنا إِلَیْکَ الذِّکْرَ لِتُبَیِّنَ لِلنَّاسِ ما نُزِّلَ إِلَیْهِمْ وَلَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُونَ»، [۲] «ما این قرآن را بر تو فرود آوردیم تا برای مردم آن چه را برای شان فرود آمده آشکار سازی؛ شاید بیندیشند». 

از پیامبر اکرم (ص) نیز روایت است که فرمود: «ألا أنبّئکم بأکیس الکیّسین و احمق الحمقاء؟ قالوا: بلی یا رسول اللّه! قال: أکیس الکیّسین من حاسب نفسه، و عمل لما بعد الموت، وأحمق الحمقاء من أتبع نفسه هواه، و تمنی علی اللّه»، «آیا شما را آگاه نسازم از زیرک ترینِ زیرک‌ها و کودن ترینِ کودن ها؟ گفتند: آری، ای فرستاده ی خدا. فرمود: زیرک ترینِ زیرک‌ها کسی است که نفس خود را حسابرسی کند و برای پس از مرگش کارهای نیک انجام دهد و کودن ترینِ کودن‌ها کسی است که از هوای نفسش پیروی کرده و برای انجام نافرمانی خدا 

آرزوی امنیت کند». 

در نزد عارفان کمال هوشیاری، هوشیاری دل است و ندیدن چیزی جز محبوب، خواجه عبداللّه در تفسیر آیه شریفه «وابیضّت عیناه» گوید: 

خداوند فرمود: چشمان یعقوب در فراق یوسف، سفید شد و نفرمود: کور شد؛ زیرا کوری در حقیقت نابینایی است که دل‌ها را کور می‌کند نه دیده‌ها را، که در عالم عشق، چشم عاشق از دیدن جز معشوق در حجاب باید، که در مذهب دوستی دیگری را دیدن عین شرک است و نفاق. که گفته اند: «رسم عاشق نیست با یک دل دو دل برداشتن» 

خدایا در سر گریستنی دارم دراز، 

ندانم از حسرت گریم یا از ناز، 

گریستن از حسرت نصیب یتیم است 

و گریستن شمع بهر ناز! 

از ناز گزیستن چون بود؟ 

این قصه ای است دراز! [۱] 

[ذکر این روز «ربّ زدنی علما» است. ]

———-

[۱]: . دعای روز سوم ماه رمضان: «اللّهمَّ ارْزُقْنِی فِیهِ الذِهْنَ وَ التَنْبِیهَ، وَ باعِدْنِی فِیهِ مِنَ السَّفاهَةِ وَ التَمْویهِ، وَاجْعَلْ لِی نَصِیباً مِنْ کُلِّ خَیْرٍ تُنْزِلُ فِیهِ، بِجُودِکَ یا اَجْوَدَ الْاَجْوَدِینَ». 

[۲]: . قرآن، نحل: ۴۴. 

[۱]: . کشف الاسرار، سوره یوسف، تفسیر آیه شریفه وابیضّت عیناه.

?​گام دوّم: تقرّب (خداجویی) 

«وقَرّبنی الی مرضاتک»، [۱] «بار خدایا مرا به آن چه مورد خشنودی توست نزدیک گردان». 

پس از بیداری از خواب غفلت، ضروری ترین کار مشخص کردن هدف است؛ تا انسان بداند به کدامین سو می‌خواهد حرکت کند و به دنبال چه می‌گردد. 

باید ابتدا نیت کرد و برای تحوّل و خودسازی تصمیم گرفت؛ باید جایگاه را مشخص و زوایه ی دید را روشن کرد که هدف رسیدن به دنیاست یا آخرت؟ چرا که تعیین هدف در جهت گیری انسان و در نهایت در تک تک اعمال و رفتار وی مؤثر است. شمس الدین محمد لاهیجی گوید: 

نیت دارای سه درجه است: 

درجه ی نخست، نیّتی است که انسان را به سوی اطاعت خدا برانگیزد، از تردید خلاصی بخشد و به کنار گذاشتن موانع دعوت کند. 

درجه ی دوم نیّتی است که با موانع مبارزه کند، ریشه‌های مشکلات را بخشکاند و تحمل دشواری‌ها را در راه هدف ممکن کند. 

اما درجه ی عالی نیت، درجه ی تسلیم است که بنده خود را تسلیم حق کند، بر خاک افتد تا امر حق بر گرده اش فرود آید و خویش را در دریای فنا غوطه ور سازد. 

در معنای قُرب گفته اند: قُرب عبارتست از سِیر قطره به جانب دریا و 

وصول به مقصد حقیقی و اتصاف به صفات الهی. [۱] 

برخی نیز گفته اند: قُرب عبارتست از انقطاع از ماسوی اللّه (بریدن از آن چه غیر از خداست). قُرب بر دو قسم است: یکی قُرب نوافل، که زوال صفت بشریت است و ظهور صفات الوهیت بر بشر و دیگر قرب فرایض که فنای عبد است از تعلق به همه ی موجودات حتی نفس خود و نماند او را مگر وجود حق. [۲] 

در قرآن کریم درباره حضرت موسی (ع) آمده است: «وَ نادَیْناهُ مِنْ جانِبِ الطُّورِ الْأَیْمَنِ وَقَرَّبْناهُ نَجِیًّا» «ما او را از وادی طور فراخواندیم و به مقام قرب خود برای شنیدن کلام خویش برگزیدیم. » (مریم: ۵۲) و در اینجا بود که مقام ربوبی به حضرت موسی فرمود: «فَاخْلَعْ نَعْلَیْکَ إِنَّکَ بِالْوادِ الْمُقَدَّسِ طُویً»، «کفش هایت را، که رمز وابستگی به دنیاست بکن که تو به جایگاهی مقدس درآمده ای» (طه: ۱۲). 

قرب به خدا دارای مراتبی است همان گونه که مولانا می‌گوید: 

قرب نه بالا و پستی جستن است 

قرب حق از حبس هستی رستن است 

کارگاه قرب حق در نیستی است 

غرّة هستی، چه دانی نیست چیست؟ 

جان به تو نزدیک و تو دوری از او 

قرب حق را چون بدانی ای عمو 

دان که حق است اقرب از حبل الورید 

تو فکندی تیر فکرت را بعید [۳] 

[ذکر این روز «اللّهمَّ قَرّبنی فیه الی مرضاتک» است. ]

———-

[۱]: ۱. دعای روز دوم ماه رمضان: «اللّهمَّ قَرّبنی فیه الی مرضاتک، و جنْبنی فیه من سخطک و نقماتک، و وَفّقنی فیه لقرائة آیاتکْ، برحمتکَ یا ارحمَ الرّاحِمین». 

[۱]: ۱. لاهیجی، شمس الدین محمد، شرح گلشن راز، ص ۳۰. 

[۲]: . کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، ص۱۶۴. 

[۳]: . مولانا، شمس الدین محمد، مثنوی معنوی، دفتر سوم، بیت ۱۲۰ به بعد.

​?گام اول: تنبّه (بیداری) 

«وَ نَبِّهْنیِ فِیهِ عَنْ نَومَةِ الْغافِلِینَ»، «بار خدایا در این روز مرا از خواب غفلت بیدار گردان». [۱] 

نخستین گام در راه خودسازی، به خود آمدن و بیدار شدن از خواب غفلت است. علمای اخلاق به این حالت «یقظه» می‌گویند. یقظه یعنی بیدار شدن از خواب غفلت، آماده شدن برای پیشرفت و حرکت و بیرون آمدن از حالت سستی و فترت. در کریمه شریفه آمده است: «قل انما اعظکم بواحدة ان تقوموا للّه» (سبأ: ۴۶)، یعنی «من شما را به یک چیز انذار می‌دهم و آن این که برای خدا بپاخیزید». 

نخستین جرقه ی حیات معنوی در زندگی انسان با بیداری پدیدار می‌شود؛ بیداری آن است که از یک سو به نعمت‌های بی کران خداوند بنگری و خود را از شمارش آن و از آگاهی بر کرانه‌های آن ناامید احساس کنی. «وان تعدّوا نعمة اللّه لا تحصوها» (نحل: ۱۸)، و خود را از سپاس گزاری ناتوان ببینی؛ «از دست و زبان که بر آید کز عهده شکرش به درآید». [۲] از سوی دیگر به خطر گناهان خود واقف شوی و برای جبران آن آستین همت بالا زنی و گردن از بار گران آن برهانی. 

و از دیگر سو، از ضایع کردن نعمت‌ها بپرهیزی و آن چه را از نعمت‌ها در اختیار داری، غنیمت شماری و برای جبران از دست رفته‌ها و 

بهره برداری از آن چه باقی مانده، بپاخیزی. 

پیر هرات، خواجه عبداللّه انصاری می‌گوید: 

شناخت نعمت‌های بی کران خداوند با سه چیز حاصل می‌شود: 

۱. چراغ عقل را در پیش دیدگان برافروختن 

۲. نسیم نعمت‌های خدا را احساس کردن 

۳. از گرفتاری گرفتاران عبرت گرفتن. 

و گناهان را با سه چیز می‌توان چاره کرد: 

۱. به این که ذات حق را از همه چیز بزرگ تر دانی 

۲. نفس اماره را به خوبی بشناسی 

۳. بیم و اندرزهای خدا را به درستی تصدیق کنی. 

و درک نعمت‌ها جز با سه چیز حاصل نمی شود: 

۱. دانش آموزی 

۲. تجربه اندوزی 

۳. معاشرت و هم نشینی با نیکان. 

و ملاک این همه این است که در گام نخست مصمم باشی و خود را از عادت‌های ناپسند وارهانی. [۱] 

[ذکر این روز «اللّهمَّ نَبِّهْنیِ عَنْ نَومَةِ الْغافِلِین» است. ]

———-

[۱]: . دعای روز اول ماه رمضان: «اللّهمَّ اجْعَلْ صِیامیِ فِیهِ صِیامَ الْصّائِمینَ، وَ قِیامیِ فِیهِ قِیامَ الْقائِمِینَ، وَ نَبِّهْنیِ فِیهِ عَنْ نَومَةِ الْغافِلِینَ، وَهَبْ لِی جُرْمِی فِیهِ یا اِلهَ الْعالَمِینَ، وَاعْفُ عَنّیِ یا عافِیاً عَنِ الْمُجْرِمِینَ». 

[۲]: . سعدی شیرازی، گلستان. 

[۱]: ۱. خواجه عبداللّه انصاری، منازل السائرین، ص ۲۵.